معرفی برج رسکت؛ از بناهای تاریخی ساری

برج ریسکت یا برج رسکت ( به انگلیسی : Resket Tower ) یکی از بناهای تاریخی ساری است که در روستای رسکت واقع شده است. برج رسکت ، بنایی با بیش از 1000 سال قدمت است که  در تاریخ 9 مرداد 1312 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. 

در سالهای 1359 – 1367 عملیات مرمت روی برج انجام شده و ر سال 1396 مرحله جدید مرمت برج که شامل استحکام بخشی گنبد، یند کشی بدنه ها و تثبیت گچبری شاخص برج، به پایان رسیده است. 

این برج مدور آجری، مربوط به قرن پنجم هجری قمری است و احتمالا مدفن یکی از افراد خاندان باوندیان بوده است.

برج رسکت علاوه بر سبک معماری قابل توجهی که دارد، دارای دو رشته کتیبه به خط کوفی گلزار و پهلوی ساسانی است که اهمیت تاریخی زیادی دارند، با وجودی که این خطوط قابلیت خواندن ندارند ولی وجود این کتیبه ها 5 قرن بعد از ساسانیان نشان دهنده تداوم سنت های قبل از اسلام در این منطقه است. 

می توان گفت رسکت یکی از با اهمیت ترین برجهای آجری ایران محسوب می شود که معماری هندسی بی نظیری دارد. برج لاجیم هم یکی دیگر از برج های مازندران است که با برج رسکت همزمان است و به خاندان باوندیان منسوب شده است.

خاندان باودی از دوره ساسانی در این منطقه سکونت داشتند و با ورود اسلام مسلمان شدند و حدود 700 سال در مازندران حکومت کردند. 

برج رسکت کجاست؟

برج ریسکت در 40 کیلومتری جنوب غرب شهرستان ساری در بخش دودانگه و در روستای رسکت قرار گرفته است.

برای دسترسی به برج رسکت باید از ساری ، از مسیر بلوار کشاورز به سمت کیاسر حرکت کنید. در دوراهی کیاسر و سد سلیمان تنگه ، مسیر خود را به سمت سد سلیمان تنگه ادامه بدهید. بعد از سد سلیمان تنگه ، خروجی رسکت را ادامه دهید تا به روستای رسکت برسید. 

تاریخچه برج رسکت

براساس تخمین های انجام شده  و سبک معماری بنای برج رسکت در سال 413 هجری قمری ساخته شده است و اثری از تاریخ ساخت آن روی کتیبه های برج قابل مشاهده نیست. 

سبک معماری برج رسکت

برج رسکت در شیب تند کوهی سنگی ساخته شده است و یکی از بزرگترین عجایب معماری آن که بدون پاسخ باقی مانده است ، این است که چطور یک برج آجری در شیر به این تندی پابرجا می ماند. 

با طرح این سوال ، کاوش هایی اطراف برج انجام شد که در طی آن ، سکویی آجری زیر برج نمایان شد که سطح شیب را برای معماران برج از بین برده بود. 

معماران با کمک تراشیدن سنگ های کوه  حفره ای سنگی در دل کوه ایجاد کرده بودن تا بتوانند سکوی آجری را داخل کوه جاسازی کنند.

ارتفاع برج رسکت ، 18 متر و محیط آن در قسمت پایین حدود 15 متر است. 

حدفاصل بخش فوقانی بدنه و گنبد با مقرنس کاری تزئین شده است. 

کتیبه های پهلوی ساسانی و کوفی روی گنبد نقش بسته اند که بخش بیشتر آنها از بین رفته است، این کتیبه ها با خط سفید بر زمینه ی به رنگ آبی ثبت شده اند. 

برج رسکت حالتی مدور و سقفی مخروطی دارد  و قطر بخش داخلی آن حدود 57 متر است. 

لب برج با ردیف های مضاعفی از مقرنس های آجری و نقوش گچبری تزئین شده . 

بالای در کتیبه ای دیگر از گچ با آسیب زیاد مشاهده می شود که شامل چهار سطر است ، سه سطر اول و نصف سطر چهارم به خط کوفی ریحان ، مشابه با خط کتیبه فوقانی و نیمه دیگر سطر چهارم به خط پهلوی است. 

زمان بازدید از برج رسکت

بازدید از برج رسکت رایگان و در تمام ساعت روز و تمام روزهای هفته امکان پذیر است و نیازی به پرداخ هزینه برای بازدید از این برج ندارید.