مروری بر یک سال پرفراز و نشیب توافق هسته‌ای

برجام در سال ۹۹، از یک قدمی نابودی تا موش و گربه بازی بایدن/ توافق هسته‌ای چگونه در طوفان حوادث زنده ماند؟/ شمایل برجام در سال ۱۴۰۰

برجام در نیمه اول سال درگیر با پرونده سازی ترامپ بود. این سند تا مرز نابودی هم پیش رفت اما پیروزی بایدن در انتخابات ریاست جمهوری ورق را برگرداند و توافق هسته‌ای را وارد یک دوره تعلیق طولانی حدود شش ماهه کرد.

برجام در سال ۹۹، از یک قدمی نابودی تا موش و گربه بازی بایدن/ توافق هسته‌ای چگونه در طوفان حوادث زنده ماند؟/ شمایل برجام در سال ۱۴۰۰

برجام در سال 1399 فراز و نشیب بسیاری داشته است. حالا که وارد سال جدید شده و از طوفان سال گذشته خارج شده ایم، بد نیست مروری بر سرنوشت برجام در سالی که گذشت داشته باشیم تا شاید بتوانیم دورنمای بهتری از سال 1400 داشته باشیم.

در این پرونده مروری بر فراز و نشیب توافق هسته ای در سال 1399 داریم.

نیمه نخست، نیمه ترامپ/ از مکانیسم ماشه تا تحقیر در سازمان ملل

دعوای ایران و آمریکا بر سر برجام از همان ابتدای سال تند و بی‌پروا آغاز می‌شود. دولت ترامپ که می‌خواهد به زودی وارد مانور انتخاباتی شده و با جو بایدن مصاف کند، سعی دارد از طریق مجبور کردن ایران به مذاکره برای خود طنابی بسازد تا بتواند در عرصه بین المللی خودنمایی کند.

راه حل آمریکا استفاده از مکانیسم ماشه است. ترامپ و پمپئو مدعی اند ایران از برجام خارج شده و به همین دلیل آمریکا می‌تواند همه تحریم ها را علیه آن به کار گیرد. مشکل این است که آمریکا حالا دیگر عضو برجام نیست چون ترامپ در سال 2015 از سند هسته ای خارج شده است، از این رو تیم حقوقی ترامپ سخت به دنبال این هستند که به نوعی کشورهای اروپایی و سازمان ملل را مجاب کنند که هنوز به لحاظ قانونی عضو برجام هستند.

این اقدام باعث جنجال بسیاری می شود. تا جایی که اروپایی ها و روسیه در مقابل این تلاش می‌ایستند ( اینجا بخوانید). در همین زمان، دوره‌ی تحریم تسلیحاتی ایران توسط سازمان ملل نیز رو به پایان می‌گذارد. این اتفاق نیز باعث ترس آمریکا می‌شود. اکنون برایان هوک و مایک پمپئو رسما از کشورهای عضو برجام می‌خواهند دوره تحریم تسلیحاتی ایران را تمدید کنند.

مدتی بعد آژانس بین المللی اتمی قطعنامه ای علیه ایران صادر کرده و فعالیت‌های هسته ای ما را محکوم می‌نماید. بسیاری در داخل از این حادثه نگرانند و آن را مقدمه ای برای قطعنامه سازمان ملل، تمدید تحریم تسلیحاتی ایران و شاید به کارگیری مکانیسم ماشه می‌دانند ( اینجا بخوانید).

با گذشت زمان اما نگرانی‌ها کمتر می‌شود. در یک اقدام جالب، هیچ کشور تاثیرگذاری در سازمان ملل علیه فعالیت هسته ای ایران یا تمدید تحریم تسلیحاتی ایران رای نمی دهد و آمریکا تنها می‌ماند.

انتخابات آمریکا و بیم و امید/ مواضع دوپهلوی جو بایدن در مورد برجام

با نزدیک شدن به ایام انتخابات، نگاه همه معطوف به داخل آمریکا می‌شود. شیوع کرونا، ماجرای قتل جرج فلوید و اوضاع نسبتا بد اقتصادی ناگهان باعث سقوط ترامپ می‌شود. حالا همه نگاه ها به جو بایدن است و بسیاری او را پیروز انتخابات می‌دانند. اما آیا جو بایدن به برجام باز می‌گردد؟ او زیاد در مورد برجام صحبت نمی‌کند اما ظواهر امر نشان می‎‌دهد که او قصد بازگشت به برجام را دارد.

در ایران، چهره های نزدیک به دولت امیدوارند او پیروز انتخابات شود و به برجام بازگردد، در مقابل، مخالفان دولت هیچ امیدی به معاون اوباما ندارند و برجام را یک رویای پوچ می‌دانند ( اینجا بخوانید).

با نزدیک شدن به انتخابات، جو بایدن مواضع روشنتری می‌گیرد. نامزد حزب دموکرات در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا از توافق هسته‌ای برجام بابت مستقر کردن «شدیدترین نظام بازرسی هسته‌ای» در ایران تمجید می‌کند ( اینجا بخوانید). لحن او در عین تهدید آمیز بودن نشان دهنده نوعی امیدواری به احیاء برجام است.

از آن سو اما، مشاوران بایدن، معتقدند بازگشت آمریکا به برجام منوط بر این است که ابتدا ایران به تعهداتش بازگردد. در همین رابطه، نیکلاس برنز (از نزدیکان بایدن و مشاور سیاست خارجی او) می‌گوید: «اگر آنها (ایرانی‌ها) این کار را انجام ندهند (به تعهداتشان برنگردند) و تصورشان این باشد که می‌خواهند همین مسیر را ادامه دهند و برنامه هسته‌ایشان را تقویت کنند، این نقطه مناسبی برای شروع نیست.» ( اینجا بخوانید).

برخی کارشناسان دیگر نیز معتقدند آمریکای بایدن به هیچ وجه به برجام باز نمی‌گردد. استفان لندمن (تحلیلگر مشهور آمریکایی) در مصاحبه خود با خبر فوری در این رابطه می‌گوید: " آمریکا هیچ توافق الزام آوری با یک کشور یا دولت دیگر منعقد نمی‌کند. آمریکا هر گاه بر سر یک موضوع با یک دولت توافق می‌کند، به سرعت پا را فراتر گذاشته و سعی می‌کند شمول این توافق را بیشتر کند و مفاد بیشتری را در آن بگنجاند. اصولا توافق با آمریکا به ارزش کاغذی که توافق نامه در آن نوشته شده نیست. یعنی آمریکا همیشه فراتر از مفادی که دوطرف روی کاغذ نوشته و امضا کرده‌اند رفته و چیزهایی را می‌خواهد که در متن قرار داد نیامده است.

اصولا در طول تاریخ هم آمریکا هرگز یک توافق عادلانه و شرافتمندانه نداشته است. با مطالعه تاریخ به این حرف می‌رسید. آمریکا حتی به متحدانش هم خیانت کرده است چه برسد به مخالفان و دشمنانش." ( اینجا بخوانید).

نیمه دوم، نیمه بایدن/ بازی مرغ و تخم مرغ و تعلل آمریکا

بایدن بالاخره در یک انتخابات فوق جنجالی پیروز شده و ترامپ را شکست می‌دهد. حالا همه در ایران منتظر بازگشت او به برجام هستند. این اتفاق اما نمی‌افتد. بسیاری معتقدند بایدن از متحدان منطقه ای خود می‌ترسد و به اصطلاح برجام برای او تبدیل به یک کلاف سردرگم شده است ( اینجا بخوانید).

در همین زمان، متحدان منطقه ای آمریکا درست به کار شده و سعی در این دارند که با تحریک ایران برجام را پیش از بازگشت بایدن به آن، نابود کنند. ترور شهید فخری زاده (دانشمند هسته ای کشورمان) مهم ترین اقدام خرابکارانه موساد است که البته تاثیرش را بر برجام می‌گذارد ( اینجا بخوانید). همزمان مجلس شورای اسلامی طی یک اقدام فوری، به دولت دستور می‌دهد که در صورت عدم اجرای تعهدات اروپا در قبال برجام، از پروتکل الحاقی خارج شود.

از آن سمت، آنتونی بلینکن (وزیر امور خارجه دولت جدید آمریکا) تاکید می‌کند که قصد بازگشت فوری به برجام را ندارد و تنها زمانی آمریکا به برجام باز می‌گردد که ایران به تعهداتش بازگردد. ایران و آمریکا وارد یک بازی "مرغ و تخم مرغ" می‌شوند و هر یک بازگشت خود را منوط به بازگشت دیگری به برجام می‌داند. در این میان، بسیاری از نقش اروپا در این درگیری گفته و تاکید دارند که تروئیکا می‌تواند به عنوان واسطه عمل کرده و بین ایران و آمریکا سازش برقرار کنند ( اینجا بخوانید).

با این حال، اروپا نشان می‌دهد که علاقه ای به احیاء برجام ندارد و با صدور یک بیانیه ایران را تهدید می‌کند. اروپایی‌ها مدعی اند که ایران با نقض تعهدات خود در توافق هسته‌ای روند دیپلماسی را به «مخاطره» انداخته است.

با پایان یافتن دوره مورد نظر مجلس، دولت موظف می‌شود که مانع دسترسی آژانس به مراکز هسته ای شود. استفان گروسی (رئیس آژانس بین المللی انرژی اتمی) به ایران سفر می‌کند و از مسئولین ما سه ماه فرصت می‌گیرد. این توافق اگرچه باعث رنجش برخی نمایندگان مجلس می‌شود اما برجام را همچنان زنده نگه می‌دارد.

در آن سمت، با نزدیک شدن به ماه اسفند، درگیری منطقه ای ایران و آمریکا هم بیشتر می‌شود. متحدین دو کشور در یمن، عراق و سوریه درگیر شده و همین درگیری‌ها خطر نابودی برجام را بیشتر می‌کند ( اینجا بخوانید).

آینده چه می‌شود؟

اکنون نظر شما چیست؟ به نظر شما در سال 1400 چه بلایی سربرجام می‌آید؟ به نظرتان در ابتدای سال 1401 چه پرونده ای در مورد برجام خواهیم ساخت؟ آیا از آن به عنوان یک خاطره یاد می‌کنیم یا یک سند زنده؟ دولت جدید ایران چه مسیری را پیش خواهد گرفت؛ به دنبال احیاء برجام خواهد بود یا فراموشی اش؟

دیروز جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید در واکنش به فضاسازی رسانه‌ای اخیر علیه ایران مدعی شد که، دولت بایدن تهدیدها از جانب ایران را جدی تلقی می‌کند.

این اظهارات پس از آن بود که روز گذشته خبرگزاری آسوشیتد پرس مدعی شده بود ایران در تلاش برای حمله به پایگاه «فورت مک نایر» در آمریکا بوده است.

این ادعاها نشان می‌دهد که فعلا بعید است گشایشی در برجام رخ دهد، مگر آنکه انتخابات ریاست جمهوری در ایران، سیگنال تازه‌ای برای واشنگتن هرسال کند.

منبع: خبر فوری

38

کیف پول من

خرید ارز دیجیتال
به ساده‌ترین روش ممکن!

✅ خرید ساده و راحت
✅ صرافی معتبر کیف پول من
✅ ثبت نام سریع با شماره موبایل
✅ احراز هویت آنی با کد ملی و تاریخ تولد
✅ واریز لحظه‌ای به کیف پول شخصی شما

آیا دلار دیجیتال (تتر) گزینه مناسبی برای سرمایه گذاری است؟

استفاده از ویجت خرید ارز دیجیتال به منزله پذیرفتن قوانین و مقررات صرافی کیف پول من است.

شبکه‌های اجتماعی
دیدگاهتان را بنویسید

نظرات شما - 11
  • برجامی
    0

    مرده هرگز ازقبر باز نمی گردد و هیچ کاری از کسی ساخته نیست بجز معجزه که از دست بشر خارج است!

  • علی بیغم
    0

    در شرایط متفاوت تصمیم متفاوت : متاسفانه ایران جریمه ۱۰۰ تومان را نداد پیاز را خورد ، دید تُند است ، ۱۰۰ شلاق را خورد ، دید توان شلاق ندارد ، آخر ۱۰۰ تومان را داد !! در قانون حق با قدرت است... بزرگترین اشتباه ایران در سیاست کلان است آمریکا حتی چین و روسیه و ... را تحریم می کند در صورت برگشت به برجام حتی یک روز اعتبار به تداوم اش نیست ... خوی استکباری آمریکا و استراتژی حفظ منافع در تمام دنیا ... بیش از ۱۶ سال است رهبر انقلاب از تولید و نگاه به داخل می گوید ... خصوصی سازی را به بدترین شیوه دولت ها اجراء کردند نتیجه : تنها راه حل ایران در حاکمیت و حکومت داشتن برنامه و قبول مدیران توانمند و پاک دست است که با قبول اجرای قانون برای همه و مجازات خائن در هر سطحی بدون رعایت جایگاه سیاسی و ثروت و قدرت است ... وگرنه نه ایرانی می ماند نه برجامی ... سفره و خان افتاده بعد انقلاب و مفاسد افشاء شده و نشده قدرت و رشد اقتصادی کشور را نابود کرد تنها منبع و نگاه صندوق توسعه ارزی بود که با خون دل رهبری ایجاد شد و متاسفانه حیاط خلوت دولت ها شد مدیریت غلط ارزی دولت احمدی نژاد ایران را به خاک سیاه نشاند و خصوصی سازی پوری حسینی ... پس از دشمن دنبال ترحم نباشیم ... شتر سواری دولا دولا نمیشه ... استقلال و رهبری مقاومت جهان ، مدیریتی قوی و هماهنگ می خواهد که در زمینه هایی موفق بوده اما تک بُعدی که نتیجه خوبی نیست .. قدرت باید هماهگ رشد کند ، از جهات اقتصادی ، امنیتی ، سیاسی ، فرهنگی وگرنه با یک جهت فقط توان مقابله را از نظر زمانی به تاخیر می اندازد S-S در این صورت ایران قدرت تقابل با جهان را خواهد داشت

  • ....
    0

    اگر در سال ۱۴۰۰ بخواهیم مجددا بگوییم ببینیم سرانجام برجام چه می شود رکود از اینی که هست عمیق تر می شود . برای مثال برخی از شهرک های صنعتی کشور به حالت متروکه درآمده اند .

  • شادی
    0

    برجام فقط یک اسم است برای درجا زدن وعقب مانده گی کشور وسکوت مردم درست مث یک پستانک دردهان مردم نه برجام نه رای فقط برگزاری رفراندوم راه نجات کشورومردم است رفراندوم

  • داریوش
    0

    از اول هم معلوم بود ترامپ وبایدن هیچ فرقی ندارند وفقط بزک شده بودند. فقط منفعت اسرائیل داعشی را در نظر می گیرند!

  • وحید
    0

    چقدر هم موثر ؟؟؟ بجای اینکه خودمون حقمونو بگیریم بخاطر منافع یک مشت دزد داریم مماشات می کنیم !!! کافیه قوه قضائیه ما براساس رای محکومیت دیوان لاهه اونا رو محکوم به پرداخت غرامت سنگین کنه و بر این اساس مجوز صادر کنه به نیروی نظامی ایران که شروع به مصادره تمامی اموالشون در زمین دریا و هوا کنه ! اما متاسفانه به دلیل مصلحت اندیشی دزدان در کشور منافع ملی رو باید از دیگران گدائی کنیم ؟؟؟

  • ناشناس
    0

    جلو ضرر را هرچه زودتر بگیری منفعته اگر وضع به همین شکل ادامه یابد این مردمند که بیشتر اسیب میبینند و کشور است که نسبت به همسایه گان عقب میماند مردم تا کی باید تاوان پس دهندبهترین راه نظر خواهی از مردم است

  • کمال
    0

    اگه برجام به شکل یک مجسمه در بیاد،روحانی وصیت میکنه موقع دفن اونو بزارن تو گورش.از هفت حدس بیشتر دوس داره برجام رو

  • رضا
    0

    اگر چه تاامروز بلاخره برجام پا برجا مانده بد نیست به سیاستهای دوگانه امریکا و غرب در توافقنامه های دیگر در سطح جهانی اشاره نمود این برای اولین بار نیست که امریکا یک توافقنامه را نقض می نماید امریکا با کشور شوروی سابق و روسیه فعلی بارها و بارها توافقنامه های سازمان ملل را نقض کرده و ابایی از گفتن ان نیز ندارد اولا باید پذیرفت بهر حال امریکا و غرب کشورهای قدرتمندی در سیاست جهانی بازی می کنند و در سازمان ملل دارای حق وتو بهر شکلی دارند برجام در زمان خود یک توافقنامه بین المللی بود که هم برای ایران و هم برای کشورهای طرف مقابل هم مزایا و ضررهایی داشته برای ایران خارج شدن ایران از تحریمهای بین الملی که می توانست زیانهای جبران ناپذیری را داشته باشد که جای ان نیست وارد بحث شد و اما زیان ان خارج شدن امریکا از این توافقنامه بین المللی بود و و امریکا از قدرت جهانی خود مجددا تحربمهای حداکثری را به ایران وارد نمود و مشکلاتی بی شماری را به مردم ایران وارد نمود باید پذیرفت تاکنون سیاستهای برجامی ایران در قبال امریکا و غرب مدبرانه بوده چرا که امریکا و غرب بدنبال یکپارچه نمودن تحریمهای بین المللی و همراه کردن کشورهای جهان علیه ایران بوده وهست که بیشتر در دولت ترامپ پیگیری می شد و تا حدودی با شکست مواجه شد امریکای بایدن هم در نظر دارد همان سیاست را دنبال کند اما شرایط بایدن با ترامپ تفاوتهایی دارد هم اکنون ایران هم اهرمهای فشار بر سیاستهای امریکا را در سطح منطقه و...دارد و این موضوع برجام یک توافقنامه ای است که ایران هم بدنبال است تا رسیدن به همان قانون برد برد با طرف های مقابل چرا که جدا شدن از سیاستهای جهانی می تواند برای ایران مشکلات بزرگی را داسته باشد

  • علی اکبر از مازندران
    0

    ما باید گوش به فرمان رهبر فرزانه خود باشیم هرچه او مرد بزرگ فرمودن درست هست خدا وند سایه این مرد خدا را بر سر این کشور مستدا بدارد و ایشان را برای امت اسلام حفظ کند

  • احمد
    0

    ترامپ‌یا‌بایدن‌ویا‌هر‌کس‌دیگری‌که‌رئیس‌جمهور‌آمریکا‌باشد سیاست‌آنها‌در‌مورد‌ایران‌فرق‌نمیکنه. برجام‌‌یک‌توافق‌مرده‌برای‌ایران‌هست‌و‌مانع‌حرکت‌رو‌به جلو‌برای‌کشور‌محسوب‌میشه.و‌نباید‌اصلآ‌امیدی‌به‌آن‌داشت.