تنش دریایی میان ایران و آمریکا، چه تاثیری روی مذاکرات احیای برجام خواهد گذاشت؟

روزنامه عرب زبان الاخبار، چاپ بیروت نوشت: ایالات متحده همچنان به تنش زایی در آب‌های خلیج فارس ادامه می‌دهد و این بار، به یکی از نفت کش‌های ایران در دریای عمان هجوم برد که در ادامه، نیرو‌های دریایی سپاه توانستند نفت کش را باز پس گیرند. این در حالی است که روایت مسئولان آمریکایی به شکل دیگری است و ایشان مدعی هستند نفت کش مذکور با پرچم وییتنام در حال حرکت بوده که تهران آن را توقیف کرده است. به نظر می‌رسد احتمال کاهش تنش بین دو طرف در این شرایط بسیار پایین است، بخصوص که آمریکا تصریح کرده در صورت شکست دو طرف در احیای توافق هسته ای، به گزینه‌های جایگزینی متوسل می‌شود که می‌تواند نظامی باشد.

در هیاهوی پیچیدگی که در مورد آینده توافق هسته‌ای وجود دارد، وزیر خارجه آمریکا به این مساله اشاره کرد که در صورت به توافق نرسیدن، ایالات متحده تحریم‌های شدیدی را علیه تهران اعمال کرده و حتی ممکن است به گزینه‌های نظامی روی آورَد. در این میان، شرط تهران برای بازگشت به تعهدات برجامی اش، رفع کامل تحریمهاست که واشنگتن هیچ امتیازی در این زمینه نمی‌دهد.

در واقع به نظر می‌رسد آمریکا در تلاش است تا پیش از شروع مذاکرات هسته ای، فضا را متشنج کرده و به جمهوری اسلامی فشار وارد کند. این مهم زمانی آشکار می‌شود که می‌بینیم آمریکا به دنبال توقیف نفت کش ایرانی در خلیج عمان بوده، اما تناقض در روایت ایران و آمریکا در مورد حادثه نفت کش، بر تنش موجود می‌افزاید و در ادامه این احتمال وجود دارد که حوادث مشابهی هم بوقوع پیوندد. براساس روایت سپاه پاسداران، نفت کش مذکور مورد حمله آمریکا در دریای عمان قرار گرفته و از سوی آن‌ها مصادره شده، اما نیرو‌های دریایی سپاه با باز پس گیری نفت کش، اقدام آمریکا را با شکست مواجه کرده اند. اما براساس گزارش پنتاگون، سرقت نفت کش ایرانی توسط آمریکا درست نیست و نیرو‌های ایرانی هفته گذشته یک نفت کش را توقیف کردند که نیرو‌های دریایی آمریکا هم بر این حادثه اشراف داشتند، اما در این باره سکوت کرده و نخواستند تنش‌های دریایی و توقیف نفت کش توسط ایران علنی شود، تا این حادثه روی فرصت‌های مذاکرات هسته‌ای تاثیر نگذارد.

به این ترتیب، پیش بینی می‌شود حادثه نفت کش و روایت‌های متناقض درباره آن، سایه خود را روی مذاکرات هسته‌ای و احیای توافق بیفکند. همانطور که علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران تصریح کرده «در صورتی که جو بایدن نتواند عدم خروج دوباره واشنگتن از توافق را تضمین کند، مذاکرات شکست می‌خورد. به نظر می‌رسد رئیس جمهور آمریکا آمادگی ضمانت دادن در این رابطه را ندارد. اگر شرایط فعلی ادامه یابد، نتیجه گفتگو‌ها مشخص است.»

ضمانت دادن برای خارج نشدن دوباره آمریکا از توافق، شرط اول ایران برای بازگشت به توافق و یکی از موضوعات مورد اختلاف بین دو طرف است، تا بار دیگر این توافق طبق میل و اراده رئیس جمهور ساکن کاخ سفید، تغییر نکند.

اما ایران، همانطور که در مناسبت‌های مختلف تاکید کرده، شتابی برای احیای توافقی که به نفع آن نیست، ندارد، بویژه آنکه راه‌های زیادی را برای دور زدن تحریم‌ها می‌شناسد. در این چارچوب، وزیر نفت ایران، جواد اوجی، در دیداری که با کمیسیون اقتصادی مجلس داشت، در گزارش خود در مورد میزان صادرات نفت ایران، تصریح کرد که صادرات در دولت جدید بهبود یافته است.

اوجی ضمن سودمند خواندن طرح وزارت نفت برای مبادله نفت با سرمایه گذاری، خاطر نشان کرد که وزارت او در صدد افزایش انرژی تولیدی برای پالایشگاه‌های ایرانی تا ۱.۴ میلیون تن در روز، است.

صادرات نفت ایران تا حدود ۱.۲ میلیارد دلار تخمین زده می‌شود. این در حالی است که وزیر نفت سابق، بیژن زنگنه پیش از ترک منصب خود دولت جدید را به تلاش برای افزایش قدرت تولید نفت تا ۶ میلیون و ۵۰۰ هزار بشکه در روز فراخواند، چرا که ایران به آسانی توان این افزایش تولید و رسیدن به سطح مذکور را دارد.

منبع: انتخاب

66