ممکن است طی دو روز آینده برجام احیا شود/ تحریم‌ های نفتی پس از برداشتن گام‌های هسته‌ای ایران لغو می‌شوند/ اختلافات باقیمانده چیست؟

وال استریت ژورنال از قول منابع خود نوشت: ایران و امریکا و دیگر قدرت‌های جهانی در حال نزدیک شدن به توافق برای احیای برجام هستند، البته مذاکره‌کنندگان هنوز بر سر خواسته‌های نهایی مهم تهران، از جمله محدوده‌ی کاهش تحریم‌ها، مشغول بحث و گفتگو هستند.

در ادامه این مطلب آمده است: مقامات حاضر در این مذاکرات گفتند که ممکن است ظرف دو روز آینده در وین توافق تکمیل شود. بایدن احیای برجام را به عنوان یک هدف اصلی سیاست خارجی دولت خود تعیین کرده است. کاخ سفید توافقی که برنامه هسته‌ای ایران را محدود می‌کند را کلیدی برای ثبات خاورمیانه می‌داند که به ایالات متحده اجازه می‌دهد بر چین و روسیه تمرکز یابد.

این توافق محدودیت‌های سخت اما موقتی را مجددا بر برنامه هسته‌ای ایران اعمال خواهد کرد. در مقابل، تحریم‌های ایالات متحده که بیشتر تجارت بین‌المللی با ایران را متوقف کرده بود، به حالت تعلیق در می‌آید. مقامات آمریکایی می گویند بر اساس توافقی که برای احیای برجام به دست می آید، زمان گریز هسته ای ایران - زمان لازم برای جمع آوری اورانیوم غنی شده کافی برای تولید یک بمب - می تواند به 6 ماه کاهش یابد. این محدوده در توافق اولیه(برجام) حدود یک سال بود.

هر توافقی احتمالاً به امضای نهایی رهبران کشورهای حاضر در مذاکرات مانند ایالات متحده، بریتانیا، فرانسه، آلمان، روسیه، چین و ایران نیاز دارد. یکی از مهمترین مسائل حل نشده این است که چه تعداد از تحریم های ایالات متحده از جمله تحریم های دفتر رهبری ایران و سپاه پاسداران باید لغو شود.

مقامات آمریکایی و اروپایی اعلام کرده اند که به دلیل پیشرفت در فعالیت های هسته ای ایران، خواهان توافق تا پایان فوریه هستند. دیپلمات‌های غربی هشدار داده‌اند که اگر توافقی در دسترس نباشد، می‌توانند در روزهای آینده میز مذاکره را ترک کنند.

افراد درگیر در مذاکرات می گویند احیای توافق به چندین ماه برای آماده شدن کامل نیاز دارد چرا که دولت بایدن باید تحریم های سنگین اعمال شده علیه ایران پس از خروج آمریکا از برجام توسط دولت ترامپ را لغو کند.

همچنین ایران باید چندین تن اورانیوم غنی شده را کاهش دهد یا آنها را به خارج از کشور بفرستد و صدها سانتریفیوژ پیشرفته را از سایت های هسته ای خود برچیند. آژانس بین المللی انرژی اتمی نیز باید فیلم‌ها و سایر فعالیت‌های نظارتی هسته‌ای خود را که در 12 ماه گذشته به آن ها دسترسی نداشته است، تجزیه و تحلیل کند.

به گفته افراد نزدیک به مذاکرات، تحریم‌های نفتی ایالات متحده تنها زمانی به طور کامل برداشته می‌شوند که ایران گام‌های لازم برای کاهش فعالیت‌های هسته‌ای خود را بردارد. این بدان معناست که لازم است چند ماه منتظر بمانیم تا نفت صادراتی ایران به طور کامل دوباره وارد بازارهای بین‌المللی شود و شرکت‌های غربی بتوانند درباره معاملات آتی با تهران گفتگو کنند.

ایران حداقل 30 میلیارد دلار درآمد نفتی دارد که به دلیل تحریم ها در خارج از کشور بلوکه شده است و دریافت برخی از منابع مالی بلوکه شده می تواند آغازگر مبادله زندانیان غربی و ایرانی شود.

ایران همچنین خواستار تضمین های قوی تر ایالات متحده برای عدم خروج مجدد از توافق است. بایدن گفته است که در صورت پایبندی ایران به توافق، ایالات متحده نیز خارج نخواهد شد و این متن تضمین هایی را برای کمک به ایران برای بهره مندی از منافع اقتصادی توافق ارائه می دهد، اما ایالات متحده می گوید ارائه هیچ تضمین قانونی در مورد اقدامات دولت های آینده آمریکا امکان پذیر نیست.

علاوه بر این ایران می خواهد آژانس بین المللی انرژی اتمی تحقیقاتی را که در سال 2018 درباره مواد هسته ای کشف شده در تهران آغاز کرده بود، رها کرده یا به زودی مختومه نماید. تحقیقات بر فعالیت های نظامی هسته‌ای متمرکز است و بسیاری از دولت‌های غربی معتقدند ایران در گذشته این کار را انجام داده است و این تحقیقات می‌تواند روشن کند که ایران تا چه حد به توانایی های لازم برای ساخت سلاح نزدیک شده است.

بنی گانتز، وزیر دفاع اسرائیل روز یکشنبه از ایالات متحده و شرکای آن خواست تا اطمینان حاصل کنند که تحقیقات ادامه یابد. او همچنین از آنها خواست مطمئن شوند که در صورت احیای برجام، بازرسان آژانس دسترسی وسیعی برای پیگیری هرگونه فعالیت  ایران داشته باشند.