دلیل فضاسازی آمریکایی ها برای القاء عقب نشینی ایران در مذاکرات
دولت ایالات متحده نباید از یاد ببرد که طرف خارج شده از برجام واشینگتن است و نه ایران، لذا اگر قرار باشد پذیرش تعهدات برجامی، عقبنشینی تلقی شود این دولت آمریکاست که در صورت بازگشت به برجام از مواضع قبلی خود عقبنشینی کرده است.
با گذشت بیش از یک هفته از ارسال نقطه نظرهای ایران در مورد ایدههای هماهنگ کننده اتحادیه اروپایی، واشینگتن که در طول مذاکرات لغو تحریمها همواره ایران را به وقت کشی متهم میکرد هنوز پاسخی به اتحادیه اروپایی ارائه نکرده است.
برخی رسانههای آمریکایی شب گذشته سهشنبه اعلام کردند که ممکن است ایالات متحده روز چهارشنبه به پیشنهاد اروپا درباره توافق هستهای پاسخ دهد. در این خبر بر امکان برگزاری دور جدید مذاکرات برای نهایی کردن توافق نیز تأکید شده است.
هنوز مقامات رسمی آمریکا واکنشی به این خبر نشان ندادهاند.
صرف نظر از وقت کشی آمریکا در ارائه پاسخ به اتحادیه اروپا که اعتراض ضمنی «جوزف بورل»، هماهنگ کننده این اتحادیه در مذاکرات رفع تحریمها را نیز بهدنبال داشته، بررسی برخی رخدادها و فضاسازیهای رسانهای طی چند روز گذشته تا حدودی میتواند دلایل تأخیر غیر قابل توجیه آمریکاییها را مشخص کند.
دولت ضعیف بایدن که از ابتدای آغاز دور جدید مذاکرات لغو تحریمها نسبت به اتخاذ تصمیمات ضروری و ارائه ابتکار عملهای مذاکراتی برای پیشبرد گفتگوها با تزلزل و لکنت جدی روبرو بود، اکنون و با نزدیک شدن به انتخابلت کنگره در ماه نوامبر تحت فشار شدید مخالفین داخلی و رقبای جمهوری خواه قرار گرفته است.
از سویی مخالف سنتی مذاکرات لغو تحریمها یعنی رژیم صهیونیستی نیز همه ظرفیتها و ابزارهای خود را برای فشار به واشینگتن به منظور جلوگیری از شکلگیری توافق بکار گرفته است.
روز گذشته نخستوزیر پیشین رژیم صهیونیستی نیز به صف سایر مقامات سیاسی و امنیتی این رژیم برای تحت فشار قراردادن واشینگتن پیوست و در صفحه شخصی خود در توئیتر از رئیسجمهور آمریکا خواست تا توافق جدیدی با ایران را جهت احیای برجام امضاء نکند.
رژیم صهیونیستی پا را از مخالفتهای رسانهای فراتر گذاشته و با لحنی تهدیدآمیز رسماً اعلام نموده که به هیچ یک از محدودیتهایی که از توافق ناشی میشود متعهد نیست و تمامی ابزار خود را برای جلوگیری از پیشرفت برنامه هستهای ایران به کار میگیرد.
در این میان علی رغم اعلام عدم پذیرش انجام سفر برنامهریزی شده مشاور امنیت ملی رژیم صهیونیستی به واشینگتن از سوی بلینکن وزیر خارجه آمریکا، روز گذشته رسانهها از سفر روز پنجشنبه «بنی گانتس»، وزیر جنگ رژیم صهیونیستی به واشینگتن خبر دادند.
علاوه بر تلاش فزاینده رژیم صهیونیستی برای جلوگیری از شکلگیری توافق در روند مذاکرات رفع تحریمها، اظهارات سیاسی و غیر سازنده اخیر «رافائل گروسی»، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی که واکنش تند رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان را نیز بهدنبال داشت، عملاً به عامل تقویت کننده نقش آفرینی رژیم صهیونیستی در مسیر مقابله با پیشرفت مذاکرات تبدیل شده است.
آنچه که در کنار فعالیت شدید جریانات مخالف شکل گیری توافق قابل توجه است، فعالیتهای رسانهای چند روز گذشته واشینگتن برای فرار از فشارهای فزاینده داخلی و لابی صهیونیستی و مغلوب نشان دادن ایران در روند مذاکرات لغو تحریمهاست.
طی روزهای گذشته رسانههای جریان اصلی و برخی خبرنگاران غربی شناخته شده در اقدامی هماهنگ با انتشار خبرهای غیر رسمی و جهتدار فعالیت همه جانبهای را برای القاء عقبنشینی ایران در مذاکرات لغو تحریم ها آغاز نمودند که از زوایای مختلف قابل توجه است.
به نظر میرسد علت اصلی این اقدامات که بیشتر مصرف داخلی دارد، تلاش برای کاهش فشارهای شدید مخالفین و لابی صهیونیستی است و قابل درک است.
موضوع مهم و قابل توجه در ماهیت شناسی اقدامات اخیر آمریکا این است که هرچند از ابتدای دور جدید مذاکرات در دولت بایدن، کاخ سفید در تلاشی ناکام قصد داشت با استفاده عملی از سیاست فشار حداکثری ترامپ، مذاکرات را به سمت موضوعات فرابرجامی و طرح زیاده خواهیهای جدید منحرف کند اما، واقعیت این است که مذاکرات لغو تحریم ها در چارچوب برجام انجام شده و طبیعتاً میزان دادهها و ستاندههای هر طرف باید در این محدوده ارزیابی شود.
دولت ایالات متحده نباید از یاد ببرد که طرف خارج شده از برجام واشینگتن است و نه ایران، لذا اگر قرار باشد پذیرش تعهدات برجامی، عقبنشینی تلقی شود این دولت آمریکا است که در صورت بازگشت به برجام از مواضع قبلی خود عقبنشینی کرده است.
اگرچه به دلایل حرفهای و اخلاقی هیچ یک از مقامات رسمی طرفین تا قبل از شکلگیری توافق احتمالی در مورد جزئیات توافقات صحبت نخواهند کرد اما بسیار روشن است که مواردی منتشر شده از سوی برخی منابع و رسانههای آمریکا در مورد عقبنشینی ایران، جملگی در ردیف تعهدات برجامی بوده و موضوع جدیدی نیست.
هیچیک از محدودیتهای پذیرفته شده از سوی ایران در خصوص درصد غنیسازی، تعداد سانتریفیوژها و میزان ذخائر اورانیوم که رسانههای غربی از آنها به عنوان عقبنشینی کشورمان یاد کردهاند خارج از تعهدات برجامی ایران نیست.
جمهوری اسلامی ایران همانگونه که از ابتدای آغاز دور جدید مذاکرات اعلام نموده هرگز از خطوط قرمز خود عقب نشینی نکرده و نخواهد کرد و به جز تعهدات پذیرفته شده در برجام هیچگونه تعهد جدیدی را نمیپذیرد.
علاوه براین موضوع اخذ تضامین لازم برای اطمینان از فراهم شدن انتفاع اقتصادی ایران از توافق و همچنین پایان یافتن ادعاهای سیاسی در مورد موضوعات پادمانی که لازمه شکلگیری توافق قوی، پایدار و قابل اتکاء است در ردیف مطالبات قطعی ایران بوده که بدون تحقق آن هیچگونه توافقی شکل نخواهد گرفت.
هم دولت آمریکا و هم حکومت ایران هر دو به بازگشت به تعهدات برجامی خود نیازمند هستند و البته نیازمندی ایران به برجام به مراتب بیشتر از آمریکاست. ایران برای اینکه بتواند از شر تحریمهای اولیه و ثانویه یکجانبه آمریکا خلاص شود راهی جز بازگشت به تعهدات برجامی خود ندارد و آمریکا نیز برای اینکه بتواند از حربه مکانیسم ماشه در برجام در مواقع ضروری علیه ایران استفاده کند و بطور مسالمت آمیز مانع دستیابی ایران به سلاح اتمی شود چاره ای جز پیوستن به برجام ندارد! البته به ایران چه با برجام و چه بی برجام اجازه ساخت سلاح اتمی توسط دولت آمریکا و متحدان غربی و منطقه ای او داده نمی شود لذا حکومت ایران برای اینکه بتواند تحریمهای مالی و اقتصادی یکجانبه آمریکا را از سر کشور دور کند بهترین گزینه اینست که به تعهدات برجامی خود باز گردد و برنامه صلح آمیز هسته ای خود را ادامه داده و توسعه دهد.