سفارت ایران در عربستان سعودی؛ «دوران جدید» غرب را نگران کرده است

دی ولت آلمان نوشت: از دیدگاه غرب، سعودی‌ها فشاری را که آمریکا و اروپا عمدتا با تحریم‌ها و برای جلوگیری از ساخت بمب هسته‌ای ایران ایجاد کرده‌اند، تضعیف می‌کنند. تنها چند روز پس از امضای قرارداد در چین، وزیر دارایی عربستان سعودی گفت که سرمایه گذاری عربستان سعودی در ایران می تواند "بسیار سریع" انجام شود. در حال حاضر گمانه زنی هایی وجود دارد که پول عربستان در ایران در کجا هزینه خواهد شد.

وزیر امور خارجه ایران هم اکنون از گسترش روابط اقتصادی و تجاری بین دو کشور به رغم تحریم های بین المللی علیه تهران صحبت می کند. حسین امیرعبداللهیان اخیراً به روزنامه فرانسوی فیگارو گفت: «این تحریم ها برای همیشه وجود نخواهند داشت».

طی سال های اخیر، آمریکا به قطر که یک میدان گاز طبیعی مشترک با ایران دارد، نوعی معافیت از تحریم ها اعطا کرده بود. با توجه به بحران انرژی، شاید شرایط مشابهی برای عربستان سعودی نیز فراهم شود، مثلا برای مدیریت مشترک میادین گاز طبیعی فراساحلی با کویت و ایران؟

سرمایه‌گذاری عربستان سعودی می‌تواند بخش ترانزیت ایران را تقویت کند که به نفع تجارت بین کشورهای خلیج فارس و روسیه است. بزرگراه‌ها، بنادر، خطوط هوایی یا شبکه‌های ریلی جدید نیز می‌توانند اماکن مقدس مسلمانان در ایران، عراق و عربستان سعودی را به هم متصل کرده و گردشگری زیارتی را ترویج دهند.

ایران حتی همکاری نظامی را مطرح کرد: تهران اخیراً یک اتحاد دریایی جدید در خلیج [فارس] اعلام کرد که شامل عربستان سعودی، امارات متحده عربی، عمان، قطر، عراق و هند است. اما این موضوع توسط کشورهای مربوطه تایید نشد. آندریاس کریگ، کارشناس خاورمیانه از کالج کینگز لندن، چنین اتحادی را غیرواقعی می داند. کریگ همچنین احتمال سرمایه گذاری آتی عربستان سعودی در ایران را غیرواقعی ارزیابی کرد: در سال های اخیر اعتماد زیادی از بین رفته که تهران باید دوباره برقرار کند.

در اصل، سرمایه گذاری در بخش انرژی ایران و زیرساخت های آن به نفع خود کشورهای خلیج [فارس] است. اما به دلیل تحریم های آمریکا، این امر در حال حاضر به سادگی امکان پذیر نیست و بعید به نظر می رسد که آمریکا استثناهایی قائل شود. تهران بیش از هر زمان دیگری به مرحله ساخت بمب اتمی نزدیک شده و واشنگتن به سختی می تواند چنین تسهیلی را توجیه کند.

علاوه بر این، چین واسطه این معامله بوده و می‌خواهد از نظر اقتصادی منتفع شود. بنابراین احتمالا پکن بر مشارکت در همکاری های اقتصادی بین تهران و ریاض پافشاری می کند. در همین راستا، تصور اینکه آمریکا نفوذ اقتصادی و سیاسی بیشتری به رقیب اصلی خود بدهد، دشوار است.