واکنش ترامپ به اقدام بایدن برای انتقال پول‌های آزادشده ایران

دونالد ترامپ که در مدت ریاست جمهوری‌اش از توافق هسته‌ای خارج شد و با به راه انداختن کارزار «فشارحداکثری» علیه ایران، ضمن بازگرداندن تحریم‌های پیشین، تحریم‌های جدیدی نیز علیه ایران اعمال کرد، در واکنش به اقدام دولت بایدن مبنی بر صدور معافیت تحریمی برای انتقال ۶ میلیارد دلار از دارایی‌های مسدودشده ایران در کره جنوبی به قطر، در صفحه کاربری‌اش در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: باورتان می‌شود که آن جو بایدن شیاد دارد به ایران ۶ میلیارد دلار پول می‌دهد؟

ترامپ در ادامه رویکرد خصمانه‌اش علیه ایران مدعی شد: این پول برای "تروریسم" در سراسر خاورمیانه و کل جهان استفاده خواهد شد. این احمق بی‌کفایت دارد به کلی آمریکا را نابود می‌کند. 

این ادعای ترامپ در حالی مطرح می‌شود که طبق توافق ایران و آمریکا برای آزادسازی این پول‌ها، مبلغ مذکور مستقیما به ایران منتقل نخواهد شد و به حساب‌های بانکی محدودشده‌ای در قطر منتقل می‌شود. سپس قطر برای امور غیرتحریمی ایران، از جمله برای خرید دارو و مواد غذایی به طور مستقیم از این مبلغ، آن را پرداخت خواهد کرد.

منابع دیپلماتیک آمریکایی پیشتر به خبرگزاری رویترز گفته بودند که با آزادسازی این پول‌ها و انتقالشان به قطر، تغیییری در سیاست‌های تحریمی آمریکا علیه ایران ایجاد نشده است.

ترامپ در ادامه نوشت: او بی‌شرمی به خرج داده و این توافق افتضاح را روز ۱۱ سپتامبر اعلام کرد. پرداخت پول برای گروگان‌ها منجر به آدم‌ربایی، باج‌گیری و تهدید آمریکایی‌ها در سراسر جهان خواهد شد. من بسیاری از آمریکایی‌ها را از کشورهای غیردوست آزاد کردم و حتی یک ده سنتی هم بابت آن پرداخت نکردم.

این در حالی است که آزادسازی پول‌های ایران به عنوان بخشی از توافق ایران و آمریکا برای تبادل زندانیان انجام شد و پیشتر، وزارت امور خارجه آمریکا در واکنش به انتقادات داخلی، به ویژه جمهوری‌خواهان از این توافق گفته بود که این پول‌ها درآمد نفتی ایران بوده است که به دلیل تحریم‌ها در بانک‌های کره جنوبی بلوکه شده بود.

خبرگزاری آسوشیتدپرس خبر داد که «دولت بایدن با ارائه معافیت تحریمی برای بانک‌های بین‌المللی به‌منظور انتقال ۶ میلیارد دلار از دارایی‌های مسدودشده ایران از کره جنوبی به قطر بدون واهمه از تحریم‌های آمریکا، راه را برای آزادی پنج زندانی آمریکایی که در ایران زندانی بودند، هموار کرد».

خبرگزاری آمریکایی خبر داده به‌عنوان بخشی از توافق، دولت بایدن موافقت کرده تا پنج شهروند ایرانی که در آمریکا زندانی بودند، آزاد شوند.

آسوشیتدپرس همچنین گزارش داد که به اطلاعاتی دست یافته که بر اساس آن، «آنتونی بلینکن» وزیر امور خارجه آمریکا معافیت تحریمی را اواخر هفته گذشته و یک ماه پس از اینکه مقام‌های ایرانی و آمریکایی بر سر این موضوع به توافق رسیدند، امضا کرده بود اما کنگره تا روز گذشته (دوشنبه) از این تصمیم مطلع نشده بود.

مفاد کلی توافق پیش از این اعلام شده بود و انتظار می‌رفت معافیت تحریمی بر این اساس اعلام شود اما در این اطلاعیه، برای اولین بار بود که دولت آمریکا خبر داد پنج زندانی ایرانی را بر اساس توافق با تهران آزاد می‌کند؛ با این حال نام این زندانیان اعلام نشده است.

این معافیت تحریمی به معنای آن است که بانک‌های مستقر در اروپا، منطقه غرب آسیا و همچنین آسیا برای انتقال دارایی‌های مسدودشده ایران از کره جنوبی به بانک مرکزی قطر، درگیر تحریم‌های آمریکا نخواهند شد؛ دارایی‌هایی که به‌منظور «خرید کالاهای بشردوستانه» برای ایران نگهداری خواهد شد.

انتقال ۶ میلیارد دلار از دارایی‌های ایران، بخش حیاتی در توافق تبادل زندانیان بود که بر این اساس، ماه گذشته چهار نفر از پنج جاسوس آمریکایی از زندان‌های ایران به حبس خانگی رفتند. پنجمین زندانی نیز در حال حاضر در حبس خانگی است.

پیش از این، خبرگزاری رویترز نوشته بود هم‌زمان با انتقال ۶ میلیارد دلار از پول‌های آزاد شده ایران از بانک‌های کره جنوبی به قطر تا هفته بعد، فرایند هماهنگی برای خروج پنج جاسوس آزاد شده از زندان در ایران که اکنون در حبس خانگی به سر می‌برند و بازگشت پنج زندانی ایرانی از آمریکا به ایران آغاز خواهد شد.

آسوشیتدپرس می‌گوید به دلیل تحریم‌های متعدد آمریکا علیه بانک‌های خارجی که با ایران تعامل می‌کنند، چندین بانک اروپایی از مشارکت در این انتقال سر باز زدند و این معافیت تحریمی که از سوی وزارت خارجه آمریکا صادر شده است، با هدف کاهش نگرانی‌های این بانک‌ها درباره هرگونه خطر مواجه‌شدن با تحریم‌های واشنگتن است.

افراد مطلع در روند مذاکرات به آسوشیتدپرس گفته‌اند که انتظار دارند این زندانیان اوایل هفته آینده آزاد شوند.

بلینکن درباره این معافیت تحریمی نوشته است: «به‌منظور تسهیل آزادی آن‌ها (جاسوسان آمریکایی) ایالات متحده متعهد شده است تا پنج شهروند ایرانی که در ایالات متحده حضور دارند را آزاد کند و اجازه انتقال تقریبا ۶ میلیارد دلار از وجوه مسدود شده ایران در کره جنوبی به حساب‌های محدودشده در قطر، جایی که این وجوه تنها برای تجارت بشردوستانه در دسترس است، صادر کند».

طبق اعلام وزیر امور خارجه آمریکا، این معافیت تحریمی شامل بانک‌ها و دیگر موسسات مالی در کره جنوبی، آلمان، ایرلند، قطر و سوئیس می‌شود.

بلینکن نوشته است: «معافیت‌های تحریمی شامل تراکنش‌های نهادهایی مانند شرکت ملی نفت ایران و همچنین بانک مرکزی ایران می‌شود که قبلاً مشمول جریمه شده‌اند تا وجوه مسدود شده از حساب‌های کره جنوبی به حساب‌های سوئیس و آلمان و پس از آن به حساب‌های قطر منتقل شود و از آن‌ها برای تراکنش‌های بشردوستانه مطابق با دستورالعمل‌های کتبی دولت ایالات متحده استفاده شوند».