فرهیختگان:
انتخابات بازی اسم-فامیل نیست
چرا هرچه بیشتر در کنشگری سیاسی جریان موسوم به اصولگرایان جستوجو میکنیم کمتر اثری از ایدههای حکمرانی میبینیم؟
امنا، مبنا، شانا، جمنا، اسمهای مخففی که در شب و روزهای نزدیک به انتخابات مجلس، بیشتر از درون جناح اصولگرایی بیرون میآید و اعضای آن از انتشار لیست اجماعی خبر میدهند و بعد از گذر انتخابات مجلس آن دوره هم این اجماعها به طور کلی محو میشود، تا در برگزاری انتخاباتها در دور بعدی مجلس با اسامی جدیدی در انتخابات حضور پیدا کنند. در این دوره نیز اجماعهایی تحت عنوان مبنا و امنا بار دیگر در فضای سیاسی کشور مورد توجه قرار گرفته است. اجماع امنا بیشتر ذیل جریان شریان به فعالیت میپردازد و میثم نادی، مدیر روابط عمومی دیوان محاسبات و مقداد زکیزاده، مدیر فعلی روابط عمومی دیوان محاسبات ازجمله افرادی بودند که این ائتلاف انتخاباتی را تحت عنوان امنا ایجاد کردند. در سمت دیگر نیز اعضای شورای ائتلاف نیروهای انقلاب با حضور قالیباف و حداد عادل، اجماعی تحت عنوان مبنا را شکل دادند. تا اینجا و برمبنای آنچه اعضای این اجماعها گفتند، قرار است لیستهای جدایی نیز منتشر کنند. فارغ از لیستبندی و اختلافاتی که در این حوزه میان اصولگرایان وجود دارد، موضوعی که شاید بیش از اینها مورد توجه قرار دارد این است که اساسا چقدر این گروهبندی و اجماعها برای مردم و افکارعمومی موضوعیت دارد و آیا اصلا تفاوت خاصی میان این گروهبندی قائل هستند یا خیر. در واقع میتوان گفت این گروهبندی تنها در میان خود آنها موضوعیت دارد و افکار عمومی را چندان درگیر نمیکند. با این همه اما برخلاف تاکیدات زیادی که نسبت به نگرانی در باب افزایش مشارکت وجود دارد، گروههای سیاسی همچنان روی ریل سیاسیکاری و باندبازیهای سیاسی حرکت میکنند؛ امری که در شرایط فعلی علاوهبر اینکه تاثیر مثبتی روی افزایش مشارکت نخواهد داشت، حتی در مواردی منجر به گذاشتن اثر منفی روی آن خواهد شد. موضوعی که در میان اظهارنظرهای انتخاباتی مورد غفلت قرار گرفته این است که اساسا این گروههای سیاسی با اسمها و عنوانهای مختلف چه برنامهای برای بهتر شدن عملکرد مجلس دوازدهم دارند و قرار است کدام یک از دغدغههای فعلی مردم را در مجلس مورد توجه قرار بدهد، امری که بهنظر میرسد چندان مورد توجه احزاب و گروههای سیاسی قرار ندارد و در میان دغدغهها برای تشکیل لیست با سرلیستی نمایندگان مجلس، اساسا مورد غفلت قرار میگیرد.
تکثر در تعدد لیستها محقق نمیشود
نگاهی که درمورد تعدد این نامها از جانب افراد درون جبهه اصولگرایی وجود دارد، این است که تعدد این نامها و اجماعهای مختلف ذیل این نامها در قالب تکثر در کارزار انتخاباتی تحلیل میشود که در این نگاه اتفاقا امر مثبتی نیز به شمار میرود. این نگاه یکی از اشتباهات جریان اصولگرایی به شمار میرود؛ چراکه اساسا تکثر در انتخابات در قالب تعدد اجماعها و اسمهای مخفف تعریف نمیشود؛ این امر آنجا معنا پیدا میکند که مردم به وضوح این را درک کنند که فضا برای حضور همه شخصیتها و افراد از سلایق مختلف سیاسی فراهم است و آنها امکان حضور و نقشآفرینی دارند و افراد میتوانند با توجه به سلایق سیاسی که دارند به افراد مورد نظر خود رای بدهند و اصطلاحا با بحران نمایندگی مواجه نیستیم. موضوع دیگر اینکه اساسا تعدد اجماعها بدون داشتن ایدهای متفاوت از دیگری معنایی ندارد؛ تکثر ناظر به ایدههای مختلف برای تصمیمگیری و سیاستگذاری برای کنش و اقدام سیاسیون معنا پیدا میکند، مانند آنچه که در نگاه اصولگرایی و اصلاحطلبی وجود دارد، در واقع این تفاوت ایدههاست که منجر به جدایی این دو گروهسیاسی از یکدیگر میشود، در حالی که وجه مشخص و متفاوتی که در میان این اجماعها درون جبهه اصولگرایی وجود دارد، اختلاف نظرها در قالب باندبازیهای سیاسی است که میان این افراد و شخصیتها وجود دارد، براین اساس در این قالب، نمیتوان تکثر را در این اجماعها جستوجو کرد، درواقع تعدد این اجماعها چیزی بیشتر از ادامه اختلافات درونجناحی اصولگراها برای سهمخواهی و ورود به مجلس را به افکارعمومی منتقل نمیکند. به همین بهانه به سراغ برخی از نمایندگان و اعضای گروههای سیاسی رفتیم و با ابوالقاسم جراره، دبیر کل حزب شریان و امیر ابراهیم رسولی، سخنگوی شورای ائتلاف، گفتوگو کردیم که در ادامه میخوانید.
ابوالقاسم جراره، دبیرکل جبهه شریان: یکی از آغازکنندههای شکلگیری این اجماعها، شریان بوده است
ابوالقاسم جراره، دبیرکل شریان در ابتدا درباره اینکه اساسا چه تفاوتی میان این اسامی و نامهای مختلفی که از جانب اصولگرایان مطرح میشود وجود دارد، گفت: «در جبهه اصولگرایان و بهصورت عمده، دو ائتلاف بزرگ داریم که یکی شورای ائتلاف نیروهای انقلاب است که در حال انجام کار خود است و اعلام کردند که لیست ما در حال نهایی شدن است و به زودی اعلام خواهیم کرد. در یک سمت دیگر نیز ائتلاف امنا قرار داد؛ ائتلاف مردمی نیروهای انقلاب که متشکل از مجموعه شریان است و خود ما یکی از بنیانگذاران این حوزه هستیم که چون به دنبال ائتلاف فراگیر نیروهای جبهه انقلاب بودیم، تصمیم گرفتیم این اقدام را انجام بدهیم و دنبال کنیم که ائتلاف امنا شکل گرفت که متشکل از چهار پنج جبهه است. نگاه شریان از روز اول هم همین بود که بتواند یک ائتلاف فراگیری را ایجاد کند که با گفتمان انقلابی یک لیست واحد منتشر شود. شریان تقریبا این مسیر را دنبال کرد و الان به آنچه میخواست تا حدودی رسیده و ائتلاف امنا شکل گرفته است. در این سمت هم با توجه به شاخصهها و اصول جریان انقلابی به دنبال آن هستیم که لیست خوبی شکل بگیرد و جبهه انقلاب لیست را براساس شاخصمحوری و نه شخصمحوری ببیند و با اعتماد مردم شاهد تشکیل مجلس شاخص محور باشیم.»
جراره در پاسخ به این سوال که چرا در هر دوره انتخابات اسامی جدیدی از این اجماعها منتشر میشود، گفت: «خوب استارت کار را یک مجموعه میزند، مثلا در اینجا یکی از مجموعههایی که آغازکننده این موضوع بود، شریان بوده است و وقتی کنار مجموعههای دیگر مینشنید میخواهد اینها نسبت به آن موضوع یک اجماعی شکل بدهند. بالاخره هرکدام از آنها برای خود یک نامی دارند و هرکدام دیدگاهی دارند و بناست که حول یک شاخصی قرار بگیرند و نامی را ایجاد کنند، الان ما در کنار مجمعرزمنا، مجمع جبهه انقلاب و دیگر مجامع قرار گرفته و توافق کردیم که اسم این ائتلاف امنا گذاشته شود که مخفف نیروهای مردمی جبهه انقلاب است، اما به هر صورت مجمع شریان کار و برنامه خود را شروع کرده است و کسانی که علاقهمند بودند با شریان کار کنند را درون خود دارد و بیش از هزار نفر در سامانه شریان ثبتنام کردند که بنا داشتند با نام مجموعه شریان در انتخابات کشور حضور پیدا کنند. اما وقتی شما کنار اعضا و گروههای مختلف مینشینید باید روی یک نام توافق کنید، در آن طرف هم میتوانید مبنا و جمنا را ببینید و همه متشکل از احزاب و گروهها و جریانهاست که کنار هم قرار گرفتهاند.»
قطعا سرلیست ما آقای قالیباف نیست
جراره در ادامه درباره اینکه سرلیست احتمالی لیستی که قرار است امنا منتشر کند چه خواهد بود، گفت: «ما روی این موضوع اجماع داریم که قطعا سرلیست ما آقای قالیباف نیست و روی گزینههای دیگر در حال صحبت هستیم که بتوانیم به یک جمعبندی برسیم.»
جراره در پاسخ به اینکه امنا برای ورود به مجلس چه برنامهریزیای دارد و قرار است کدام دغدغه مردم برطرف شود نیز توضیح داد: «در بحث برنامهها قطعا باید نسبت به نیازهای جامعه برنامهریزی بشود، قطعا مردم نگاههایی به موضوعات دارند. مثلا همین شفافیت، باید مبنا داشته باشد و به آن اعتقاد داشته باشیم و عمل کنیم، اما واقعیت الان آن چیزی که مردم و جامعه به آن اعتقاد دارند و نگرانی دارند در حوزه مسائل اقتصادی است، من فکر میکنم یکی از موضوعات و برنامههایی که باید دنبال کنیم، این است که ریلگذاری کشور را براساس اقتصاد مقاومتی برنامهریزی کنیم و مردمیسازی اقتصاد به شکل واقعی اتفاق بیفتد، تا اقتصاد را مردمی نکنیم و آن را به مردم واگذار نکنیم، قطعا مشکل اقتصادی ما حل نمیشود چون نقش مردم در اقتصاد کمرنگ است ما اقتصاد فعالی نداریم، لذا یکی از برنامههایی که مجموعه ما دنبال خواهد کرد، این است که در حوزه اقتصادی برنامهریزی خوبی بکند و بتواند کشور را در ریلگذاری واقعی خود در حوزه اقتصاد قرار بدهد. موضوع دیگر تقویت پول ملی است؛ یکی از راهکارهایی که برای تقویت پول ملی لازم است این است که باید جلوی نقدینگی را بگیریم، نقدینگیهایی که در اقتصاد کشور ما سرگردان هستند؛ حالا یک روز در سکه است، یک روز در ارز است، یک روز در ساختمان است، این بیثباتی اقتصادی میآورد و تورمزاست فلذا باید هدایتگری لازم را در حوزه اقتصاد ایجاد کنیم. موضوع دیگر، حوزه بانکهاست و ما نیاز به برنامه جامعی در حوزه اقتصاد داریم که بانکها نقش اثرگذار و نه مخرب داشته باشند. مثلا در حوزه اقتصادی، بانکها خود عامل بیثباتی و ایجاد تورم هستند و اگر در حوزه قانونگذاری اشکالاتی وجود دارد، باید اصلاحشود. در حوزه فرهنگی هم دچار اشکالاتی هستیم و با توجه به نیاز روز جامعه قطعا اقداماتی شکل میگیرد. این نکات در موضوعات کلان است. الان یکی از موضوعاتی که رهبری هم روی آن تاکید دارند، حوزه مسائل زیست محیطی است و نمیتوانیم در این حوزه بیتفاوت باشیم، موضوع آب مهم است و باید نسبت به تنش آبی که در کشور وجود دارد، توجه لازم را داشته باشیم؛ باید مجلسی را ایجاد کنیم که این موضوعات را مورد توجه قرار دهد. انشاءاالله برنامههایمان در این حوزهها را اعلام خواهیم کرد. البته نگاه ما این است که آدمهایی که انتخاب میشوند، با این نگاه معرفی و انتخاب میشوند.»
اعلام کردیم که بنا نیست پدرخواندهها برای ما تعیینتکلیف کنند
جراره در پاسخ به این سوال که اساسا چقدر این اجماعهایی که در هردوره با اسمای جدید مطرح میشوند، برای مردم موضوعیت دارند و میان آنها تفکیک قائل میشوند، گفت: «اینکه تنوع داشته باشیم که بد نیست، که مردم بچرخند، مطالعه کنند و ببیند که نگاه هرکدام از این گروهها چیست، اصول و مرامشان چیست و اعتقاد و باورشان چیست. شریان به دنبال این بود که لیستی شاخصمحور منتشر کنیم و تفاوت ما در همین است، اعلام کردیم که بنا نیست پدرخواندهها برای همه ملت تعیینتکلیف کنند و دیگر پدرخواندگی را نمیپذیریم و میگوییم باید، به جای شخصمحوری و پدرخواندهمحوری به سمت شاخصمحوری برویم و این شاخصها متجلی در افراد و اشخاص خواهد بود.
کسی که وارد مجلس میشود باید این شاخصها را داشته باشد، تفاوت لیستها در همین است. تفاوت جریان اصلاحطلبی و اصولگرایی در همین موضوعات است در همین حوزه نیروهای انقلاب این تفاوتها وجود دارد، ما میگوییم لیستی که قرار است منتشر کنیم و مجلسی که شکل میگیرد باید براساس شاخصها در مجلس حضور پیدا کند. ممکن است فردی بگوید آقای فلانی هست و او برای بقیه افراد و اعضا تعیین میکند. ما اما این موضوع را نمیپذیریم. طرف مقابل اما میگوید که فرد برای ما تعیین میکند البته او هم ممکن است در شعار از اصول و چهارچوب، صحبت به میان بیاورد اما در عمل همان پدرخواندگی اجرا میشود. اما ما در اعلام و اعمال و اجرا میگوییم که بر مبنای شاخصها خروجی میدهیم و مردم قطعا این را درک خواهند کرد و با تیزبینی که دارند، لیستی را انتخاب خواهند کرد که شاخصمحور باشد و بهتر از این است که افراد با نسبتهای خانوادگی، دفتری انتخاب بشوند.»
امیرابراهیم رسولی، سخنگوی شورای ائتلاف: مردم وقتی سردرگم میشوند که در روز انتخابات با لیستهای متعدد از جناح اصولگرایی مواجه شوند
امیرابراهیم رسولی، سخنگوی شورای ائتلاف در ابتدا درباره فضای انتخاباتی مجلس دوازدهم گفت: «بهنظر میآید با روندی که شورای نگهبان در بررسی صلاحیتها انجام داد، شاهد یک فضای باز انتخاباتی به لحاظ تعدد کاندیداها هستیم. کاندیداهایی که بعضا دچار مشکل شده بودند یا تصور بروز مشکل داشتند، مشکلاتشان حل شد و امروز تایید صلاحیت شدند و صحنه انتخابات در کشور به صحنه پرشوری تبدیل شده که کاندیداهای مختلف در کشور از سلایق مختلف حضور دارند و جوسازیهایی هم که بعضا اتفاق میافتد، شاید در یک شهر و استان این جوسازی نمود داشته باشد اما وقتی به کل کشور نگاه میکنیم، همه طیفها و سلایق مختلف آمدند و در انتخابات حضور پیدا کردند، بنابراین تصور ما این بود که این تنوع سلیقه حتی در جریان نیروهای انقلاب دیده میشود.»
رسولی، درباره فعالیت شورای ائتلاف توضیح داد: «شورای ائتلاف نیروهای انقلاب، روندی را از سال گذشته شروع کرده و امسال درحال ادامه دادن همان روند است، از ماهها قبل شورای کمیته هیات نظارت را تشکیل دادیم و عملکرد کنونی که با اسم شورای ائتلاف، حضور پیدا کردند، مورد ارزیابی قرار دادیم و برای هرکدام کارنامه درست کردیم و در نهایت به بازه ثبتنامها رسیدیم و بعد از ثبتنامها هم فراخوانی داده شد و دعوت کردیم هرکس دوست دارد با اسم شورای ائتلاف در انتخابات شرکت کرده و ثبتنام کند. در سایت ما حدود دو هزار نفر ثبتنام کردند و واقعیت این است که بعد از بررسی صلاحیتها حدود 1400 نفر باقی ماندند که از این افراد باقیمانده همایشی را در حدود سه هفته قبل برگزار کردیم و اعتقاد داریم مجلس آینده باید مجلس کارآمدتری شود و به همین خاطر این افراد را در کارگروههای تخصصی بردیم و مصاحبههایی گرفتیم و بنابر رزومه و تحصیلاتی که این افراد داشتند، این کار انجام شد و الان تقریبا همه مصاحبهها انجام شد و نمرهها را جمع میکنیم و حدود 200و خردهای نماینده خواهیم داشت که در کانونهای تخصصی ما بالاترین نمرهها را آوردند و این جمع را وارد شورای انتخاب خواهیم کرد و ادامه روند انشاءالله طی خواهد شد. شورای انتخابی که تشکیل دادیم، شامل شورای ائتلاف و منهای کاندیداها یعنی کسانی که بهعنوان کاندیدا حضور داشتند، از آنها خواسته شد که جلسه را ترک کنند و در عین حال 10 چهره اجتماعی و سیاسی را در سطح جامعه داریم که در حوزههای مختلف، مقبولیت دارند. خروجی کانونهای تخصصی ما وارد شورای انتخاب میشوند تا بررسی و ارزیابی انجام شود و بتوانیم طبق این روند به لیست نهاییمان نزدیک شویم.»
در ظهور و بروز اجماعهای مختلف اشکالی نمیبینیم
رسولی در پاسخ به این سوال که چرا در هر دوره اسمهای تازهای منتشر میشود و آیا این منجر به سردرگمی بیشتر مردم نمیشود، توضیح داد: «ما در فضای سیاسی کشور، از حضور و تعدد و وجود گروههای مختلف و شور انتخاباتی به عنوان شورای ائتلاف استقبال میکنیم که مثلا شما یک گروه سیاسی تشکیل دهید و طیفی را پای کار جریان انقلاب بیاورد، اینها بهنظر من، تشویق به مشارکت و حضور سلایق و گروههای مختلف میکند. ما امیدواریم درنتیجه بتوان از این تشکیلاتهایی که وجود دارد به خروجیای برسیم و اگر نقصی هم قبلا وجود داشته، برطرف شود، به همین خاطر ما نگرانی از حضور گروههای مختلف نداریم و فکر میکنیم همه آنها باید فعال باشند و مشارکت کنند. مردم وقتی سردرگم میشوند که در روز انتخابات با لیستهای مختلف و متنوعی مواجه شوند و گرنه قبل از آن شما نمیتوانید بگویید که کسی ورود نداشته باشد و کار سیاسی انجام ندهد، همه اینها در قانون اساسی پیشبینی شده است. مردم از طیفهای مختلف انتظار دارند در روز انتخابات بدانند جریانی که به آن علاقهمندند کدام جریان است و چه لیستی دارد؟ در انتخابات گذشته هم همین بوده و فقط نتیجه آن انتخابات نشان داده، مثلا انتخابات شورای شهر تهران آخرین انتخابات تهران بود. در تهران لیستهای متعدد و مختلفی وجود داشت اما درنهایت لیست شورای ائتلاف نیروهای انقلاب برنده شد. ممکن است این بار انتخاب نکنند و مردم خود تصمیم میگیرند. ما فعالیتی را شروع کردیم و سعی میکنیم همه افراد و نیروهای انقلاب را در این طیف قرار دهیم که همه دوستان حضور پیدا کنند و قائل به کار جمعی هستیم، حالا اگر کسی نمیخواهد حضور پیدا کند و میخواهد کار انفرادی انجام دهد که نمیتوانیم جلویش را بگیریم، او هم مختار است.»
رسولی درباره اینکه چرا در هر دوره اسمهای جدیدی از این ائتلافها منتشر میشود، گفت: «ما اینجا اشکالی نمیبینیم، سلایق مختلف است. الان در جریان اصلاحطلبی هم یک گروه حضور ندارد، یک گروه اتحاد ملت است، دیگری مردمسالاری است، آنها هم اسمهای مختلف دارند، این چیزی است که در کشور ما وجود دارد، حتی در جریان اصلاحات افراد مختلف با گروههای مختلف حضور دارند، اما ممکن است برای انتخابات یک لیست دهند. ما هم در انتخابات مجلس یازدهم یک لیست دادیم و به یک لیست رسیدیم، در انتخابات پیشرو هم امیدواریم با جریانهای اصلی انقلاب، به توافق برسیم. ممکن است دوستان لیستهای مختلفی دهند اما باید مقداری جلوتر برویم چون مذاکرات مختلف درحال انجام است.»
رسولی در ادامه درباره حضور برخی افراد مثل رائفیپور برای انتشار لیست هم گفت: «ما میگوییم هر کس که دلسوز انتخابات است به صحنه نگاه کند و ببیند چه چیزی به نفع انقلاب است و آن را انجام دهد، البته ما حرفی داریم و همه را باید تحت عنوان قانون انجام دهیم، بالاخره قانونی به اسم قانون انتخابات وجود دارد و باید سعی کنیم به آن تمکین کنیم و هر فرد و جریانی که بخواهد کار انجام دهد، باید براساس قانون در انتخابات مشارکت کند اما فکر میکنیم افرادی که دلسوز انقلاب هستند در تلاشند که مجلس کارآمدی شکل بگیرد، بیشتر از اینکه بهدنبال منافع شخصی و نفع شخصی خود از این جریان باشند.»
ارائه نکردن برنامه از جانب داوطلبان اشکالی است که سالها مورد توجه قرار داشته است
رسولی درباره اینکه چرا ارائه برنامه از جانب گروههای سیاسی مورد غفلت قرار میگیرد، گفت: «این اشکال در طول سالها بوده است، اما شورای ائتلاف به اندازه خودش سعی کرد این اشکال را حداقل در این دوره برطرف کند. ما گفتیم با کسی عقد اخوت نبستهایم، آقایان نمایندهای که به اسم شورای ائتلاف به مجلس رفتید، ما یک کارگروه ارزیابی و نظارت درست کرده و کارنامه درست کردیم و این کارنامه شامل مسائل کمی و کیفی است، یعنی گفتیم فلان فرد نمایندهای بوده که در لیست ائتلاف وارد مجلس شده است. گفته شد که در کمیسیونها چطور ورود کردید، حتی حضور و غیاب در حصن چطور بوده، نماینده منظمی بودید، غیبتت زیاد بوده، تاخیر زیاد بوده، در کدام طرح و لوایح فعال بودید، آیا موضوع خاصی را پیگیری کردید؟ در مواقع حساس موضع رسانهایتان چه بوده؟ سعی کردیم با این کار این اشکال را تا حدی برطرف کنیم و بگوییم شما نمره خوبی نگرفتید و اگر از شما بهتر وجود داشته باشد، جایگزین خواهیم کرد.»
رسولی درباره فعالیت و اقدامات گروههای سیاسی درون اصولگرایی با اسمهای مختلف، گفت: «هر کسی که میتواند اقدام خودش را انجام بدهد و با هر کسی میخواهد رقابت کند، اسمهای مختلفی هم وجود دارند، هرکسی که میخواهد خارج از جریان جمع نیروهای انقلاب عمل کند، باید وزنکشی کند و مسئولیت خارج از جمع حرکت کردن را هم بپذیرد و بپذیرد که اگر نخواست، برمبنای خواست اکثریت عمل کند، هزینه انفرادی عمل کردنش را هم بپذیرد.»
رسولی در تحلیل کنش انتخاباتی اصلاحطلبان نیز گفت: «بهنظرم جریان اصلاحطلبی در تابلوهای دیگری رفته و تلاش دارد، با آن تابلوها وارد مجلس شود اتفاقا بهنظر ما فعال هستند، شاید استراتژیشان این باشد که بگویند ما در یک شهرهایی نیستیم، اما در کشور فعال هستند و با اسمهای مختلف ازجمله اعتدال و مستقلین تلاش میکنند خود را به مجلس برسانند و قابل مشاهده نیز هستند.»