رژیم غذایی انسانهای اولیه چقدر شبیه انسانهای امروزی است؟
نئاندرتالها که هزاران سال پیش زندگی میکردند حتی ظاهری متفاوت با انسانهای امروزی داشتند: صورتهای بزرگ، گونههای زاویهدار و بینیهای بزرگ مناسب با هوای سرد و خشکی که در آن زندگی میکردند.
نئاندرتالها ۴۰ تا ۱۳۰ هزار پیش و عمدتاً در اروپا و بخشهایی از غرب آسیا زندگی میکردند.
آنها شکارچیانی ماهر بودند که با شکار حیوانات، ماهیگیری و برداشت میوهها و سبزیجات وحشی زندگی میکردند، اما نئاندرتالها دقیقا چه میخوردند؟
زندگی نئاندرتالها چگونه بود؟
در حالی که نئاندرتالها هزاران سال پیش زندگی میکردند، تحقیقات نشان میدهد آنها توانایی زبانی پیشرفته و رژیم غذایی منحصر به فردی داشتند که نشان میدهد آنها از ابتدایی بودن فاصله زیادی داشتند. ریشه نئاندرتالها به قاره آفریقا برمیگردد و از آنجا به قاره اروپا مهاجرت کردند. پس از مهاجرت انسانهای اولیه به دو گونه مجزا تبدیل شدند: هومو ساپینس در آفریقا و هومو نئاندرتالنسیس (نئاندرتالها) در اروپا.
دانشمندان بر این باورند که نئاندرتالها از ابزارهایی دست ساز برای شکار و آشپزی استفاده میکردند و سیستم زبانی مخصوص به خود داشتند. باستان شناسان معتقدند نئاندرتالها در سکونتگاههای باز زندگی میکردند و از سرما در غارها پناه میگرفتند. آنها معمولاً در کنار ۱۲ تا ۲۵ نفر از اقوام خود زندگی میکردند و با ۱۰ تا ۲۰ گروه از همسایگان خود تعامل داشتند.
برخی از مطالعات نشان میدهد نئاندرتالها برای ازدواج سراغ خانوادههای همسایه خود میرفتند. یافتههای باستان شناسان نشان میدهد نئاندرتالها در مکانهایی مخصوص از بیماران نگهداری میکردند و همچنین درگیر خشونتهای گروهی میشدند که نشان میدهد جامعهای پیچیده شبیه به جامعه مدرن داشتند.
شواهد نشان میدهد نئاندرتالها معمولاً مردگان خود را دفن میکردند و پیش از دفن کردن مردگان خود را با گلهای وحشی آرایش میکردند. نئاندرتالها همچنین دیوارهای غاری که در آن زندگی میکردند را با استفاده از رنگدانه گلها، گیاهان و میوهها تزئیین میکردند. نئاندرتالها انواع ابزارهای ساده، اما مؤثر از جمله تبرهای دستی، نیزه و ابزارهای سنگی برای بریدن گوشت و گیاهان استفاده میکردند.
نئاندرتالها چه نوع غذاهایی میخوردند؟
به گفته برخی باستان شناسان، نئاندرتالها غذای خود را پیش از مصرف بر روی آتش میپختند! این گونه از انسانهای اولیه همه چیزخوار بودند، اما گوشت بیشتری نسبت به گیاهان مصرف میکردند. ترکیب شیمیایی چندین اسکلت نئاندرتال نشان میدهد رژیم غذایی متوسط نئاندرتالها شامل مقدار زیادی گوشت بود.
سایش دندانهای موجود بر روی برخی از اسکلتها نیز نشان میدهد گیاهان نیز بخشی کلیدی از غذای نئاندرتالها بود. مطالعات بر ایزوتوپهای استخوانهای نئاندرتالها در شمال اروپا نشان میدهد ۸۰ تا ۹۰ درصد پروتئین خود را از حیوانات دریافت میکردند؛ یک رژیم غذایی که شبیه به رژیم غذایی حیواناتی مانند کفتارها و گرگها است. انسانهای امروزی فقط میتوانند حدود ۳۵ درصد پروتئین بدون چربی را در رژیم غذایی خود تحمل کنند؛ مقدار بیشتر پروتئین باعث آسیب به کلیهها میشود.
نئاندرتالها رژیم غذایی خود را بسته به فصل تغییر میدادند. آنها در زمستان گوزن شمالی و در تابستان گوزن قرمز میخوردند. نئاندرتالها در عصر یخبندان در کنار ماموتها زندگی میکردند. شواهد نشان میدهد نئاندرتالها برای دهها هزار سال ماموتها را شکار کرده و میخوردند. حدود ۹۰۰۰۰ سال پیش، در پرتغال کنونی، نئاندرتالها اغلب خرچنگ قهوهای صید میکردند، آنها را روی زغال سنگ کباب میکردند و گوشت پخته آن را میخوردند.
شواهد نشان میدهد نئاندرتالها از ابزار سنگی برای شکستن پوسته زخیم آنها استفاده میکردند. نئاندرتالها احتمالاً خرچنگها را در آبهای کم عمق صید میکردند و احتمالاً از نیزهها برای شکار استفاده میکردند. باستان شناسان همچنین بر این باورند که نئاندرتالها انواع مختلفی از صدف نیز میخوردند.
غار فرانچتی در یونان شواهدی مبنی بر رژیم غذایی متنوع نئاندرتالها دارد. آجیلها و گیاهان وحشی همراه با حبوباتی مانند لوبیا یا عدس.
طبق تحقیقات اخیر، نئاندرتالهایی که بین ۱۰۶۰۰۰ تا ۸۶۰۰۰ سال پیش در غارهایی نزدیک به پرتغال امروزی زندگی میکردند، دلفین و فوکها را شکار میکردند و میخوردند. دو اسکلت نئاندرتال کشف شده در غار السیدرون در اسپانیا شواهدی از خوردن یک رژیم غذایی گیاهیتری متشکل از قارچ، آجیل کاج، خزه و حتی پوست درخت نشان دادند. نئاندرتالها احتمالاً پرندگانی شبیه به کلاغها و کبوترهای امروزی را نیز میخوردند.
در زمان کمبود منابع غذایی این گونه اولیه از انسانها حتی به آدمخواری نیز روی میآوردند. هنوز دلایل قطعی منقرض شدن نئاندرتالها کشف نشده است، اما محققان ترکیبی از عوامل مانند خردمند شدن انسانها، تغییرات آب و هوایی و همچنین تغییرات ژنتیکی را به منقرض شدن نئاندرتالها نسبت میدهند.