رسمیت حاشیه‌نشینی در بودجه 96
گسترش سکونتگاه‌های غیررسمی در حاشیه شهرهای مختلف کشور به‌ویژه کلانشهرها و رسیدن جمعیت رسمی حاشیه‌نشین‌ها به 11 میلیون نفر باعث شد دولت تصمیم بگیرد برای ارائه خدمات به این سکونتگاه‌های غیررسمی فکری کند.
به گزارش روزنامه فرهیختگان نوشت: از آنجا که این سکونتگاه‌ها خارج از برنامه رسمی توسعه شهری شکل گرفته‌اند، از بسیاری از خدمات شهری مثل آب، گاز، برق و خدمات بهداشتی و آموزشی محرومند. حالا چند وقتی است که قرار شده وضعیت این سکونتگاه‌ها در زمینه زیرساخت‌های شهری ارتقا یابند، به‌طوری که غلامعلی جعفرزاده‌ایمن‌آبادی، عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس از اختصاص ۲۲۰ میلیارد تومان در لایحه بودجه 96 برای ساماندهی و خدمات‌رسانی به حاشیه شهرها خبر داده است. شهریور امسال بود که وزارت راه و شهرسازی اعلام کرد که برای ساماندهی ساکنان سکونتگاه‌های غیررسمی در پیرامون 91 شهر در مدت 10 سال (دو مرحله پنج ساله) برنامه‌ریزی‌های لازم انجام شده و اقداماتی در استان‌های کردستان، کرمانشاه، زاهدان و بندرعباس صورت گرفته است.
قرار نیست محلات جابه‌جا شوند مگر در مواردی که محلات در نقاط بحرانی و خطرناکی مانند زیر دکل‌های فشارقوی برق، حاشیه رودخانه‌ها و ... باشند. از طرفی دولت می‌گوید که قصد نداریم خدمات را به نحوی ارائه دهیم که سایر افراد نیز به حاشیه‌نشینی ترغیب و تشویق شوند. اما موضوع این است که سال‌هاست روستاییان و افراد بیکار در شهرهای کوچک به دلیل جاذبه‌های شهرهای بزرگ و برای فرار از بیکاری به شهرهای بزرگ و کلانشهرها پناه می‌آورند. موضوعی که باعث شده 48هزار هکتار از 91 شهر کشور دارای سکونتگاه غیررسمی شوند که 92 درصد این سکونتگاه‌ها در محدوده شهرها قرار دارند. 88 درصد از سکونتگاه‌های کشور در داخل محدوده قانونی شهرها قرار دارد. در این میان حدود 60 درصد از جمعیت سکونتگاه‌های غیررسمی کشور در پهنه لرزه‌خیزی، با خطر بالا و خیلی بالا واقع شده‌اند. حضور جوانان در میان حاشیه‌نشین‌ها پررنگ است، به طوری که بنا بر آمار سه میلیون جوان ایرانی حاشیه‌نشین هستند که اغلب برای کار مهاجرت می‌کنند.
عبدالرضا عزیزی، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس با اشاره به اینکه معضل حاشیه‌نشینی در کشور ده‌ها سال است که وجود دارد در گفت‌وگو با «فرهیختگان» می‌گوید: «در چند سال اخیر یکی از اقدامات برای کاهش آسیب‌های اجتماعی ساماندهی وضعیت حاشیه‌نشین‌ها بوده است.» بیشتر حاشیه‌نشین‌ها افرادی هستند که در محل زندگی‌شان امکانات و شرایط لازم برای اشتغال و زندگی وجود نداشته است و برای نجات زندگی خود به سمت شهرهای بزرگ مهاجرت می‌کنند. کاری که گره‌ای از مشکلات‌شان باز نمی‌کند، چرا که آنها توان تامین مخارج زندگی در مرکز شهر را ندارند و مجبورند در حاشیه شهر با کمترین امکانات زندگی کنند و به شغل‌های کاذب روی بیاورند.عزیزی با اشاره به اینکه 220 میلیارد تومان برای جمعیت حاشیه‌نشین کشور کافی نیست، می‌افزاید: «باید شرایطی فراهم شود تا علاوه بر زیرساخت‌های شهری خدمات بهداشتی و آموزشی هم برای این افراد ایجاد شود.»
لزوم تمرکززدایی
عزیزی با اشاره به اینکه معضل بیکاری علت اصلی مهاجرت به شهرهاست، می‌گوید: «این مساله به مسئولان کشور و استان برمی‌گردد چرا که علاقه‌ای به تمرکززدایی ندارند و چند کلانشهر را ایجاد کرده‌اند و همه امکانات را به این کلانشهرها می‌دهند. 66 درصد نقدینگی کشور در تهران است.» به گفته او دود سیاست تمرکزگرایی به چشم همین کلانشهرها می‌رود، چنان که همین حالا شاهد آن هستیم.
میانگین حاشیه‌نشینی در ایران یک‌هشتم جمعیت
عزیزی با اشاره به اینکه میانگین جمعیت حاشیه‌نشین یک‌هشتم کل جمعیت شهرهاست، ادامه می‌‌دهد: «وضعیت ما به مراتب در برخی مناطق بدتر است، به‌طوری که در حال حاضر 30درصد یعنی یک‌سوم جمعیت مشهد حاشیه‌نشین هستند و این ماجرا درباره برخی شهرهای دیگر هم صدق می‌کند.»«یک شهر در استان لرستان وجود دارد که نرخ بیکاری در آن 86 درصد است.» عزیزی با اشاره به این موضوع می‌گوید که جوانان این شهر به جز مهاجرت به شهرهای اطراف یا کلانشهرها چه راهی می‌توانند داشته باشند؟ عزیزی در بررسی لایحه بودجه 96 پیشنهاد داده است که از 75هزار میلیارد تومان بودجه عمرانی کشور، هزار میلیارد تومان به هر استان اختصاص یابد و این تخصیص بودجه تا چند سال ادامه پیدا کند تا مشکلاتی که به معضل مهاجرت و حاشیه‌نشینی منجر می‌شوند، کمتر شوند.
منبع: سلامت نیوز
16
