قدمی در تونل برفی

منصور درویشی تونل برفی اشترانکوه را یکی از اثرهای زیبا و منحصر به فرد طبیعی در 18 کیلومتری جنوب شهرستان ازنا و منتهی ‎ الیه جنوب شرقی اشترانکوه عنوان کرد و افزود: این مکان زیبا در ارتفاع 2500 متری از سطح دریا و در دامنه شمالی قله 3750 متری کول ازنادر، دره ‎ ای به همین نام که 4 کیلومتر با روستای کمندان واقع در بخش مرکزی شهرستان ازنا فاصله دارد، واقع شده است.

وی یادآور شد: این تونل در سال 1340 توسط مدیر کل وقت سازمان شکاربانی و نظارت بر صید لرستان شناسائی شده و به خاطر وضعیت توپوگرافی خاص که از سه طرف به دیواره های بلند محصور شده، محل ریزش و تجمع برف در ماه های سرد سال است.

درویشی با بیان اینکه انباشته شدن برف در این دره و تبدیل آن به یخچال و سپس حرکت آب در کف دره سبب حفر کانال تونل در زیر برف‌ها شده، افزود: این ویژگی، تونلی زیبا و مشهور برفی را ایجاد کرده است.

رئیس اداره حفاظت محیط زیست ازنا با اشاره به ویژگیهای این تونل گفت: طول این تونل متغیر و گاه تا چند صد متر می‎ رسد که بسته به ماه سال، طول آن متفاوت است. حداکثر طول، در ماه‌های اردیبهشت و خرداد و حداقل آن، در ماه‌های شهریور و مهر دیده شده است.

وی با بیان اینکه پهنا یا عرض آن در برخی نقاط به 10 متر و ارتفاع آن به 4.5 هم می‌رسد، ادامه داد: شکل تونل که از شکل دره پیروی می‎‌کند شیب زیادی دارد، بنابراین هوای داخل تونل در اثر مجاورت با یخ و برف بعد از سرد شدن به علت چگالی زیاد، هوای سرد نشست پیدا کرده، نزول می‌کند و از دهانه پایین تونل نسیمی خنک و دائمی در جریان است به نحوی که گاه اختلاف دمای داخل تونل با بیرون آن به بیش از 25 درجه سانتی گراد می ‌رسد که گویا در گرمای شدید تابستان یخچال ‎های قطب را به نظاره نشستیم.

رئیس اداره حفاظت محیط زیست ازنا تصریح کرد: آب حاصل از این تونل در رودخانه کمندان سرازیر می‌شود. بنا به اظهار کارشناسان با توجه به گذر این آب از سنگ های دگرگون شده منطقه، گاه رسوب و انحلال عناصری چون کلسیم، منیزیم، آهن در آن کیفیت آب عبوری از تونل به منظور آشامیدن مناسب شده و آب معدنی مطلوبی را حاصل می کند به طوری که آب شرب شهرستان الیگودرز را که به فاصله 40 کیلومتری از آن قرار دارد را تامین می کند.

درویشی با بیان اینکه طرح انتقال آن به سایر شهرهای فقیر از حیث ریزش های جوی نیز در دست بررسی است، گفت: در پایین دست آن سد مخزنی کمندان جلوه منحصر به فردی به منطقه از لحاظ گردشگری می بخشد.

وی اظهار کرد: پیاده ‎روی سه کیلومتری در شیبی حدود 15 درصد، منجر به تعرق شدید بدن شده، لذا ورود یکباره به درون تونل در بروز علائم سرماخوردگی موثر است. گرمای تابستان تدریجاً از ارتفاع تونل مذکور کاسته و تبلور بلورهای متبلوره را سست می ‎کند. برای همین گام برداشتن بر روی سطح این تونل در اواخر فصل گرما سبب ریزش برف انباشته شده خالی از خطر نیست.

منبع: ایسنا

27