مسجد ۹۰۰ ساله شیرازی‌ها در زنگبارِ آفریقا
مسجد «کیزیمکازی» زنگبار پس از مسجد جامع جزیره کیلوا در تانزانیا، قدیمی‌ترین مسجد ساخته‌شده توسط شیرازی‌ها در آفریقا است که هنوز مورد استفاده نمازگزاران قرار می‌گیرد و هرساله گردشگران بسیاری از آن دیدن می‌کنند.
مرتضی رضوانفر ـ عضو هیأت‌علمی پژوهشگاه ـ گفت: طبق کتیبه محراب، مسجد کیزیمکازی در سال ۵۰۰ قمری (بیش از ۹۴۰ سال پیش) ساخته شده است.
وی اظهار کرد: بر اساس مشاهده، این نوع طراحی سه‌پره‌ای در محراب، بعدها در برخی مساجد تانزانیا و کنیا، توسط اقوام شیرازی، بلوچ، شوشتری، کازرونی و عُمانی استفاده شده که به عنوان نمونه می‌توان به مسجد شوشتری‌ها در زنگبار و یا مسجد بلوچ‌ها در کائوله اشاره کرد.
عضو هیأت‌علمی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری افزود: دیوید وایتهاوس (۱۹۴۱- ۲۰۱۳ میلادی) باستان‌شناس بریتانیایی که چند فصل کاوش در ایران و آفریقا داشته، کتیبه کوفیِ مسجد کیزیمکازی را مشابه کتیبه‌های بندر سیراف در ایران می‌داند.
به گفته رضوانفر، اهالی روستای ماکوندوچی که مسجد کیزیمکازی در نزدیکی آن واقع شده، خود را شیرازی می‌دانند و مراسم نوروز (نیروزی) را در مردادماه و تقریبا همزمان با مراسم نوروز دریایی (صیادی) در جنوب ایران برگزار می‌کنند.
این محقق سال‌ها پیش به منظور تهیه شناسنامه برای آثار ایرانی در تانزانیا و کنیا به این منطقه سفر کرده و گفته بود: مسجد کیزیمکازی قدیمی‌ترین مسجد ساخته‌شده در شرق آفریقا است که قدمت ساخت آن به ۹۳۸ سال قبل بازمی‌گردد.
منبع: روابط‌عمومی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری
72
