واکسیناسیون استرس؛ چگونه با استرس مثبت، شادتر و سالم‌تر شویم؟

در این تحقیق ثابت شد، وقتی شرکت کننده‌ها دیدشان را نسبت به استرس به طور مثبت تغییر دادند، عروق خونی آن‌ها آرام باقی ماند. قلبشان همچنان تند می‌تپید، ولی این وضعیت قلبی و عروقی خیلی سالم‌تر بود. در این شرایط اتفاقی که می‌افتد خیلی شبیه لحظاتی است که لذت و شجاعت را تجربه می‌کنیم.

تا به حال در مورد استرس و زیان های آن بسیار خوانده ایم . اینکه چگونه استرس را از خود دور کنیم یا از موقعیت های استرس زا پرهیز کنیم. اما محققان دانشگاه استنفورد معتقدند که رو به رو شدن با استرس بیشتر به سلامت ما کمک می کند تا کاهش و دوری از استرس.

بر اساس گفته این محققان اگر مردم با مفهوم استرس مواجه شوند، قوی‌تر، باهوش‌تر و شادتر خواهند شد.

در واقع استرس همیشه مضر نیست و اگر شما باور داشته باشید که استرس باعث بهبود شما می‌شود، آسان‌تر می‌توانید با چالش‌ها روبرو شوید.

البته نگاه مثبت به استرس به این معنی نیست که انکار کنیم استرس می‌تواند مضر باشد، بلکه به این معنی است که با ایجاد یک طرز تفکر متعادل کمتر احساس ناامیدی و شکست کنیم.

ما در زندگی استرس را انتخاب نمی‌کنیم و واقع‌بینانه نیست که بگوییم می‌توانیم از آن پرهیز کنیم. با در نظر گرفتن اینکه زندگی استرس‌زا است، چه فایده‌ای دارد که بر ترس و واهمه تمرکز کنیم؟

روانشناسان عقیده دارند که توانایی مواجهه با استرس نیازمند تحمل ابهام و عدم قطعیت است. شما باید قادر باشید درک کنید دو چیز به ظاهر متناقض می‌توانند در یک زمان اتفاق بیفتند. درست است که استرس می‌تواند باعث بیماری و افسردگی شود ولی در همین حال می‌تواند شما را قدرتمند کند.

ایجاد باور مثبت برای روبه‌رو شدن با استرس

تحقیقات دانشگاه استنفورد نشان داد که در نظر گرفتن استرس به عنوان بخش مثبتی از زندگی به جای بخش منفی آن، با سلامت، احساسات مثبت و کارایی بیشتر رابطه دارد. این بدان معنا است که نحوه تفکر شما راجع به استرس، نحوه پاسخ دادن بدن شما را متفاوت می‌کند.

یک پژوهش نشان داده که تلاش برای پرهیز از استرس و تلقی منفی از آن، در بلند مدت منجر به افسردگی، طلاق و عصبانیت می‌شود. از سوی دیگر تلقی مثبت از استرس موجب می‌شود که پاسخ بدن شما به آن، موجب شادی، اعتماد و همدلی شما نسبت به دیگران شود. بنابراین هر گاه دچار استرس شدید به خودتان بگویید که استرس برای شما خوب است.

وقتی شما دچار استرس می‌شوید تپش قلب می‌گیرید، سریع‌تر نفس می‌کشید و حتی شاید شروع به عرق‌کردن کنید. طبیعتا ما این تغییرات جسمی را به عنوان تشویش و اضطراب محسوب می‌کنیم یا علائمی که نشان می دهد ما خیلی خوب از عهده استرس بر نمی‌آیم؛ اما چه می‌شود اگه این علائم را به عنوان نشانه هایی در نظر بگیرید حاکی از آن که بدن شما نیرو گرفته تا شما را برای رویارویی با این چالش آماده کند. این دقیقا چیزی است که به شرکت کننده ها در تحقیقی که در دانشگاه هاروارد انجام شد، گفته شده بود.

قبل از اینکه آن ها آزمون استرس جمعی راانجام بدهند آموزش دیده بودند که استرس شان را به عنوان یک عامل مفید ببینند: «تپش قلب داره آماده ات می‌کنه برای اقدام. اشکال نداره اگه سریع تر نفس می‌کشی؛ این باعث میشه اکسیژن بیشتری به مغزت برسه».

شرکت کننده هایی که یاد گرفته بودند چه طور به نشانه های استرس به عنوان عوامل مفید و کمک کننده برای اجرا نگاه کنند، استرس کم‌تر، بی‌قراریِ کم‌تر و اعتماد به‌نفس بیشتری داشتند.

و بدین ترتیب عکس العمل فیزیکی بدن آن‌ها به استرس تغییر کرد.

فیزیولوژی بدن و استرس

در عکس العمل معمولی استرس، ضربان قلب شما افزایش پیدا می‌کند، رگ های شما منقبض می‌شوند و این یکی از دلایلی است که می‌گویند استرس شدید با بیماری‌های قلب و عروق مرتبط است و برای سلامتی اصلا" خوب نیست.

ولی در این تحقیق ثابت شد، وقتی شرکت کننده ها دیدشان را نسبت به استرس به طور مثبت تغییر دادند، عروق خونی آن ها آرام باقی ماند. قلبشان همچنان تند می‌تپید، ولی این وضعیت قلبی و عروقی خیلی سالم تر بود. در این شرایط اتفاقی که می‌افتد خیلی شبیه لحظاتی است که لذت و شجاعت را تجربه می کنیم.

همین تغییر بیولوژیک می‌تواند بین یک حمله قلبی ناشی از استرس در سن پنجاه سالگی و سالم زندگی کردن تا نود سالگی تفاوت ایجاد کند و علم جدیدِ استرس اثبات کرده، که طرز فکر شما نسبت به استرس اهمیت دارد.

نتایج کاربردی

پژوهشگران در طول تحقیقات دریافتند که مفیدترین طرز تفکر درباره‌ استرس نگاه مثبت به آن است.

بر این اساس پنج دیدگاه کارآمد درباره استرس وجود دارد:

1- واکنش بدنتان را به استرس مفید تلقی کنید نه مضر و ناتوان‌کننده؛ برای مثال از استرس به عنوان انرژی استفاده کنید.

2- خود را قادر به مدیریت شرایط استرس‌زا و حتی رشد کردن در این شرایط ببینید. به خودتان تلقین کنید که بر شرایط مسلط هستید.

3- استرس را به عنوان چیزی ببینید که همه‌ مردم با آن مواجه هستند نه چیزی که منحصر به شماست.

4- دانش امروزی درباره‌ی طرز تفکر مربوط به استرس نشان می‌دهد که امکان دیدگاه مثبت به آن وجود دارد حتی اگر عادت کرده باشیم که استرس را امری مضر تلقی کنیم.

برای مثال وقتی که قلب‌تان از اضطراب به تپش می‌افتد، فکر کنید که بدنتان تلاش می‌کند که به شما انرژی لازم را برای مقابله با چالش‌ها بدهد. مهم‌تر اینکه تغییر دیدگاه به شما کمک می‌کند که در مواجه با استرس‌های عادی و یا حتی مزمن موفق باشید .

5- در اوقاتی که شما به استرس واکنش نشان می‌دهید، مغز خود را برای به خاطر آوردن و یاد گرفتن تجربه جدید بازسازی می‌کند. استرس نقشی در ذهن شما می‌گذارد که شما را آماده می‌کند تا در زمان بعدی با آن روبه‌رو شوید.

روانشناسان در روند یادگیری به شرایط سخت، واکسیناسیون استرس می‌گویند. گذراندن این تجربه‌ها ذهن و بدن شما را در برابر استرس واکسینه می‌کند.

به همین دلیل است که قرار دادن افراد در استرس یک تمرین کلیدی برای فضانوردان ناسا، ورزشکاران حرفه‌ای و کسانی است که موفقیت آن‌ها تحت استرس زیادی قرار داشته است. بنابراین به استرس به عنوان یک تمرین برای قوی‌تر شدن نگاه کنید.

البته مسلم است که استرس‌های قوی‌ و مداومی که زندگی‌تان را مختل می‌کند باید درمان شوند ولی از اصلِ استرس و حتی استرس های گاه و بیگاه نترسید و آن را با تغییر نوع نگاه تان، به ویژگی مثبت تبدیل کنید. این کار راحتی نیست ولی شدنی است؛ تمرین کنید.

منبع: سواد زندگی

66