اولین وزیر خارجه شهید / چهکسی جایگزین امیرعبداللهیان میشود؟ / سرنوشت مبهم مذاکرات ناتمام در دولت رئیسی
بهدنبال شهادت حسین امیرعبداللهیان در جریان سانحه هوایی رئیسجمهور، حالا سوال اینجاست که چهکسی در راس دستگاه دیپلماسی دولت قرار میگیرد؟
دکتر حسین امیر عبداللهیان بعنوان اولین وزیر خارجه شهید در تاریخ انقلاب و فردی که در دوران مسئولیت او موفقیت های راهبردی و بلندمدت برای منافع ملی ایران و کشورهای منطقه رخ داد؛ تبدیل به یک نماد و برند ملی در تاریخ ایران شد.
پیش از او، دکتر فاطمی نیز وزیر خارجه بود که در رژیم پهلوی اعدام شد.
ببینید: حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه شهید کشورمان در کنار فرزند و همسرش/ عکس
نحوه انتصاب سرپرست وزارت خارجه
در پی شهادت سید ابراهیم رییسی، قانون اساسی جایگزین رئیسجمهوری و وظایف آن را مشخص کردهاست.
در اصل ۱۳۱ قانون اساسی وضعیت اداره کشور در صورت فوت، عزل، استعفاء، غیبت یا بیماری بیش از دو ماه رئیس جمهور پیشبینی شدهاست که این مسئولیت بر عهده معاون اول رییس جمهور پس از تایید رهبری انقلاب است.
همچنین بر اساس اصل ۱۳۲ قانون اساسی: «در مدتی که اختیارات و مسئولیتهای رئیس جمهور بر عهده معاون اول یا فرد دیگری است که به موجب اصل یکصد و سی و یکم منصوب میگردد، وزرا را نمیتوان استیضاح کرد یا به آنان رای عدم اعتماد داد و نیز نمیتوان برای تجدیدنظر در قانون اساسی و یا امر همهپرسی اقدام کرد.»
طبق اصل ۱۳۵ قانون اساسی وقتی وزارتخانهای وزیر ندارد، رئیسجمهور میتواند حداکثر برای سه ماه، فردی را برای سرپرستی این وزارتخانه انتخاب و معرفی کند.
با توجه به این که در حادثه مورد اشاره رئیسجمهور نیز به شهادت رسیده است، طبق اصل ۱۳۱ قانون اساسی، در صورت درگذشت رئیسجمهور حین دوره ریاست جمهوری، معاون اول رئیسجمهور با موافقت رهبری اختیارات و مسئولیتهای وی را بر عهده می گیرد.
گمانهزنیها حاکیست که احتمالا در مدت ریاست جمهوری موقت مخبر، باقری کنی معاون سیاسی وزیر خارجه و مسئول مذاکرات هستهای سرپرستی این وزارتخانه را برعهده خواهد داشت.
درباره سرنوشت مذاکرات آغاز شده میان ایران و آمریکا اما به نظر میرسد این گفتگوها تا برگزاری انتخابات و تعیین تکلیف دولت بعد متوقف خواهد شد، مگر آنکه واشنگتن احساس کند میتواند مستقل از تغییر دولت، گفتگوها را ادامه دهد.
منوچهر متکی نماینده مجلس دوازدهم محتمل ترین گزینه برای سرپرستی وزارت امور خارجه است.