معرفی پلتفرم NFTباز؛ اولین بازار NFT ایرانی
تصور کنید یک هنرمند دیجیتال در ایران هستید که میخواهد اثر هنری خود را به شکل NFT به فروش برساند؛ اما با موانعی مثل تحریمهای بینالمللی، پیچیدگیهای فنی و عدم دسترسی به پرداختهای جهانی روبهرو میشوید.

در چنین شرایطی «NFTباز» به میدان آمد تا این مشکلات را حل کند. NFTباز اولین و بزرگترین مارکتپلیس NFT ایران است که با هدف ایجاد بستری امن و ساده برای خرید و فروش توکنهای غیرمثلی راهاندازی شده است. این پلتفرم به هنرمندان و کلکسیونرهای ایرانی امکان میدهد بدون نیاز به پلتفرمهای خارجی، آثار خود را به توکنهای غیرقابل معاوضه تبدیل کرده و معامله کنند. در ادامه، بهصورت جامع با NFTباز، تاریخچه شکلگیری آن، امکانات شاخص، روش استفاده، مقایسه با رقبا، مزایا و معایب، نظر جامعه هنری، وضعیت بازار NFT در ایران و چشمانداز آینده این پلتفرم آشنا خواهیم شد.
NFTباز چیست و چرا بهوجود آمد؟
در سالهای اخیر بازار جهانی NFT رشد انفجاری را تجربه کرد و توجه هنرمندان و مجموعهداران بسیاری را جلب نمود. با این حال، کاربران ایرانی برای حضور در این بازار با چالشهای متعددی مواجه بودند. پیش از پیدایش NFTباز، یک هنرمند ایرانی مجبور بود از بازارهای بینالمللی مانند OpenSea یا Rarible استفاده کند که این کار نیازمند تسلط بر ارزهای دیجیتال و استفاده از کیفپولهای خارجی بود. علاوه بر این، مشکلاتی نظیر دشواری پرداختهای ارزی و محدودیتهای ناشی از تحریمها، ورود ایرانیان به دنیای NFT را سخت میکرد. NFTباز دقیقاً برای حل همین دردسرها شکل گرفت. این پلتفرم که در حدود سالهای ۱۴۰۱-۱۴۰۲ (۲۰۲2-۲۰۲3 میلادی) توسط تیمی از فعالان بلاکچین ایرانی راهاندازی شد، راهکاری بومی برای ورود امن و راحت به دنیای NFT ارائه داد. هدف اصلی NFTباز ایجاد بازار خرید و فروش NFT ایرانی بود که از ریال پشتیبانی کند و تجربهای کاربرپسند برای همه فراهم آورد. به بیان ساده، NFTباز پاسخی بود به نیاز جامعه هنری و دیجیتال ایران برای داشتن فضایی محلی جهت معاملهی آثار دیجیتال با حفظ مالکیت و اصالت آنها.
تاریخچه و جایگاه NFTباز در ایران
NFTباز کار خود را به عنوان اولین پلتفرم تخصصی NFT در ایران آغاز کرد و توانست به سرعت جایگاه ویژهای در میان علاقهمندان کسب کند. در ابتدای راه، این پلتفرم با معرفی قابلیتهای منحصربهفرد خود توجه رسانههای فناوری را جلب نمود. برای مثال، در سال ۱۴۰۳ شمسی رسانههای معتبری از NFTباز به عنوان گامی بزرگ در صنعت نوپای NFT ایران یاد کردند. تیم بنیانگذار NFTباز با رصد بازارهای جهانی و درک نیازهای کاربران داخلی، توانست پلتفرمی راهاندازی کند که امروز از آن به عنوان پیشتاز بازار NFT ایران یاد میشود. به گفتهی خبرگزاریها، NFTباز بسیاری از موانع ورود ایرانیان به این عرصه را از میان برداشته و اکنون به مرکزی برای تبادل انواع NFT تبدیل شده است. در مدت کوتاهی پس از شروع به کار، هزاران کاربر به این پلتفرم پیوستند و صدها اثر هنری دیجیتال ایرانی به صورت NFT ضرب و معامله شد. NFTباز با برگزاری رویدادهای مختلف و همکاری با هنرمندان شناختهشده، نقش مهمی در فرهنگسازی NFT در ایران ایفا کرده است و به گفتهی کارشناسان، امروز یکی از عوامل رشد بازار NFT داخلی محسوب میشود.
ویژگیها و امکانات شاخص پلتفرم NFTباز
یکی از دلایل موفقیت NFTباز، توجه به نیازهای کاربران ایرانی و ارائه امکاناتی است که کار با NFT را برای همه ساده میکند. در این بخش، مهمترین ویژگیهای NFTباز را مرور میکنیم و توضیح میدهیم که هر کدام چگونه به کاربران مبتدی و حرفهای کمک میکنند:
- پشتیبانی از ریال و پرداخت آسان: بزرگترین مزیت NFTباز امکان انجام تراکنشها با ریال ایران است. به جای نیاز به ارزهای دیجیتال پیچیده، کاربران میتوانند با کارت بانکی و موجودی ریالی خود NFT بخرند یا بفروشند. این قابلیت باعث شده حتی کسانی که آشنایی چندانی با رمزارزها ندارند، بتوانند به راحتی وارد بازار NFT شوند. برای مثال، اگر بخواهید در OpenSea یک NFT بخرید باید حتماً ارز دیجیتالی مانند اتر یا متیک داشته باشید، در حالیکه در NFTباز مستقیماً میتوانید با تومان معامله کنید.
- کیف پول داخلی و اختصاصی: NFTباز دارای کیف پول دیجیتال داخلی است که نیاز به نصب و اتصال کیفپولهای خارجی مثل MetaMask را برطرف کرده است. به محض ثبتنام، یک کیف پول امن برای کاربر ایجاد میشود که تمامی داراییهای دیجیتال (اعم از NFT و ارزهای مورد نیاز) در آن نگهداری میشود. این یکپارچگی، هم کار را سادهتر میکند و هم خطرات ناشی از استفاده از پلتفرمهای واسطه را کاهش میدهد. در نتیجه، کاربران تازهکار بدون سردرگمی میتوانند داراییهایشان را مدیریت کنند.
- رابط کاربری کاملاً فارسی و کاربرپسند: تمامی بخشهای سایت NFTباز به زبان فارسی و با طراحی ساده در دسترس است. دستهبندی منظم بخشها (مانند بازار خرید و فروش، پروفایل، ساخت NFT و غیره) باعث شده حتی کسی که برای اولین بار وارد سایت میشود به راحتی مسیر خود را پیدا کند. برای نمونه، فرآیند ثبتنام در چند مرحلهی کوتاه انجام میشود و نیاز به دانش فنی خاصی ندارد؛ کافیست شماره موبایل خود را وارد کرده و با کد تأیید عضویت خود را فعال کنید.
- هزینههای پایینتر و استفاده از شبکه پالیگان: یکی از دغدغههای مهم در بازارهای جهانی، کارمزدهای بالای شبکه اتریوم برای ساخت و انتقال NFT است. NFTباز با بهرهگیری از شبکه Polygon (پالیگان) این مشکل را حل کرده است. پالیگان به NFTباز امکان میدهد که کارمزد ضرب (مینت) هر NFT و انجام معاملات به شکل چشمگیری کاهش یابد. بنابراین هنرمندان میتوانند بدون نگرانی از هزینههای گزاف، آثار خود را توکن کرده و به فروش برسانند. به عنوان مثال، اگر در یک پلتفرم خارجی ساخت NFT گاهاً صدها دلار هزینه شبکه نیاز داشته باشد، در NFTباز این رقم بسیار کمتر و متناسب با شرایط اقتصادی ایران است.
- بازار متنوع با تمرکز بر هنر ایرانی: در Marketplace یا فروشگاه NFTباز، مجموعهی گستردهای از آثار هنرمندان ایرانی در کنار آثار بینالمللی عرضه شده است. هر NFT همراه با اطلاعات کامل (توضیحات اثر، قیمت، صاحب فعلی و سابقه تراکنش) نمایش داده میشود تا خریداران با آگاهی تصمیم بگیرند. NFTباز فرصتی فراهم کرده که خالقان ایرانی بتوانند در کنار هنرمندان جهانی دیده شوند و درآمد کسب کنند. بسیاری از آثار ارزشمند دیجیتال که پیشتر شاید محلی برای عرضه نداشتند، اکنون در NFTباز خریداران مشتاق خود را پیدا میکنند.
- امکان ساخت NFT بهسادگی چند کلیک: یکی از بخشهای بسیار محبوب NFTباز، بخش «ایجاد NFT» است که فرآیند مینت کردن (ضرب کردن) توکن را به سادهترین شکل ممکن درآورده است. کافیست کاربر فایل دیجیتال خود (تصویر، ویدیو، موزیک و...) را آپلود کرده، نام و توضیحات و قیمت مورد نظر را وارد کند؛ سپس با زدن دکمهی تأیید، ظرف چند دقیقه NFT او بر روی بلاکچین ثبت شده و در بازار قابل نمایش خواهد بود. این سادگی در خلق NFT باعث شده هنرمندان جوان و خالقان محتوا که دانش فنی بالایی ندارند نیز بتوانند از قطار NFT جا نمانند. به عبارتی، NFTباز موانع فنی را حذف کرده تا تمرکز هنرمند بر خلق اثر باشد نه یادگیری تکنولوژی.
- دراپهای منظم و رویدادهای ویژه: NFTباز با الهام از روندهای جهانی، رویدادهای دورهای به نام دراپ (Drop) برگزار میکند که طی آن مجموعهای محدود و خاص از NFTها برای مدت یا تعداد مشخص عرضه میشوند. این دراپها فضای هیجانانگیزی ایجاد میکند که کاربران برای خرید NFTهای کلکسیونی و نایاب صف میکشند. از سوی دیگر، خود هنرمندان از طریق دراپ میتوانند آثارشان را به تعداد محدودی خریدار اختصاص دهند و با ایجاد حس کمیابی، ارزش آثار را بالاتر ببرند. چنین رویدادهایی که به طور منظم در پلتفرم برگزار میشود، به رونق بازار و جلب توجه بیشتر کاربران کمک شایانی کرده است.
- امنیت بالا و شفافیت در معاملات: اعتمادسازی در حوزه NFT اهمیت زیادی دارد. NFTباز با استفاده از فناوری بلاکچین تمام تراکنشها را به صورت شفاف و غیرقابلتغییر ثبت میکند. همچنین پروتکلهای امنیتی پیشرفته برای حفاظت از حساب کاربری و داراییهای دیجیتال به کار گرفته شده است. به دلیل بومی بودن پلتفرم، NFTباز کاملاً مطابق با قوانین و مقررات داخلی کشور عمل میکند و نظارت لازم بر محتوای منتشره اعمال میشود. مجموع این عوامل باعث شده کاربران با خیال راحتتری به خرید و فروش بپردازند، چرا که میدانند مالکیت آثارشان تضمین شده و ریسک تقلب یا کلاهبرداری به حداقل رسیده است.
- پشتیبانی فنی و آموزشی: تیم NFTباز علاوه بر توسعه پلتفرم، خدمات پشتیبانی فعالی را نیز ارائه میدهد. کاربران تازهکار میتوانند از راهنماییهای گامبهگام موجود در بلاگ آموزشی NFTباز بهرهمند شوند و در صورت بروز مشکل، از طریق پشتیبانی آنلاین کمک بگیرند. وجود محتواهای آموزشی (مقالات راهنما، وبینارها و ...)، بخشی از رسالت NFTباز در جهت آگاهسازی کاربران درباره مفاهیم پیچیده بلاکچین و NFT است. این تلاش برای آموزش و فرهنگسازی کمک کرده که ترس اولیه کاربران از دنیای جدید NFT ریخته شود و جامعهی کاربران آگاهتر و فعالتری شکل بگیرد.
با این امکانات متنوع، NFTباز توانسته است تجربهی کاربری روان و لذتبخشی برای مخاطبان خود فراهم کند. در بخش بعدی، نگاهی عملیتر خواهیم داشت به اینکه چگونه میتوان از این پلتفرم استفاده کرد و اولین NFT خود را ساخت یا خریداری نمود.
راهنمای شروع به کار و استفاده از NFTباز
یکی از اهداف NFTباز این است که حتی افراد مبتدی نیز بتوانند بدون پیچیدگی وارد دنیای NFT شوند. در این بخش به صورت گامبهگام توضیح میدهیم که چگونه میتوانید در NFTباز ثبتنام کنید، NFT بسازید یا بخرید و فروش خود را مدیریت کنید. این راهنمای مختصر به شما کمک میکند اولین تجربهی خود را در این پلتفرم با موفقیت رقم بزنید:
- ثبتنام و ایجاد حساب کاربری: برای شروع، به وبسایت NFTباز مراجعه کرده و روی دکمهی «ورود/ثبتنام» کلیک کنید. ثبتنام در NFTباز بسیار ساده است و تنها با وارد کردن شماره موبایل انجام میشود. پس از وارد کردن شماره تلفن (با پیششماره ایران یا حتی چند کشور منطقه)، یک کد تأیید برایتان ارسال میشود. با تعیین نام کاربری دلخواه و تکمیل اطلاعات پروفایل (اختیاری)، حساب شما فعال خواهد شد. همانطور که اشاره شد، نیازی به دانش فنی خاصی در این مرحله نیست و تمام رابط به زبان فارسی راهنمای شما خواهد بود.
- ایجاد یا اتصال کیف پول: پس از ثبتنام، شما به یک کیف پول دیجیتال برای نگهداری موجودی و NFTهای خود نیاز دارید. NFTباز یک کیف پول اختصاصی داخلی در اختیارتان قرار میدهد که بهصورت پیشفرض به حساب شما متصل است. برای اطمینان، به بخش "کیف پول" در پروفایل خود بروید و گزینهی «فعالسازی کیف پول NFTباز» را بزنید تا کیف پول شما آمادهی استفاده شود. اگر ترجیح میدهید از کیف پول شخصی (مثلاً متامسک) استفاده کنید، NFTباز امکان اتصال آن را هم فراهم کرده است، اما بیشتر کاربران به دلیل راحتی، از همان ولت داخلی پلتفرم بهره میبرند.
- شارژ کیف پول و تامین ارز مورد نیاز: اکنون که کیف پول دارید، باید آن را برای انجام تراکنش شارژ کنید. در NFTباز معاملات روی شبکه پالیگان انجام میشود، بنابراین ارز مَتیک (MATIC) به عنوان کارمزد شبکه استفاده میشود. برای خرید NFT نیز میتوانید از تتر (USDT) استفاده کنید. خوشبختانه NFTباز به شما امکان میدهد مستقیماً با ریال، موجودی کیف پول خود را افزایش دهید. کافیست در بخش کیف پول روی دکمه «افزودن موجودی» کلیک کرده و مبلغ ریالی دلخواه را پرداخت کنید تا معادل آن به صورت تتر یا متیک به ولت شما افزوده شود. این فرایند عملاً پل ارتباطی بین سیستم بانکی داخلی و دنیای بلاکچین است که NFTباز آن را بسیار آسان کرده است.
- پیدا کردن و خرید NFT: پس از شارژ حساب، میتوانید به گشتوگذار در بازار NFTباز بپردازید. از منوی سایت به بخش «فروشگاه» یا «اکسپلورر (Explorer)» بروید. در این قسمت، جدیدترین و محبوبترین NFTها به شما نمایش داده میشود. همچنین میتوانید از فیلترها و دستهبندیها برای یافتن اثر مورد نظر خود استفاده کنید (مثلاً آثار هنری، موزیک، آیتمهای بازی و ...). وقتی NFT دلخواه را پیدا کردید، با کلیک روی آن جزئیات کامل را مشاهده میکنید؛ از قیمت و توضیحات گرفته تا تاریخچه مالکیت. اگر تصمیم به خرید داشتید و موجودی کیف پولتان کافی بود، دکمه «خرید» را بزنید. پلتفرم از شما تأیید نهایی میگیرد و پس از آن تراکنش انجام میشود و NFT به کیف پول شما منتقل خواهد شد. تمام این مراحل ظرف چند دقیقه و با چند کلیک صورت میگیرد.
- ساخت و فروش NFT (ویژه هنرمندان): اگر یک هنرمند یا خالق محتوا هستید و میخواهید اثر خود را به NFT تبدیل کنید، NFTباز تمام مراحل لازم را در اختیار شما میگذارد. ابتدا از منو به بخش «ایجاد NFT» بروید. اگر برای اولین بار NFT میسازید، بهتر است ابتدا یک کالکشن (Collection) ایجاد کنید که مانند پوشهای برای دستهبندی آثار شماست. برای این کار اطلاعاتی مثل نام مجموعه و توضیح آن را وارد کنید. سپس وارد صفحه ساخت NFT شوید؛ فایل اثر دیجیتال خود را آپلود کنید و برای آن عنوان، توضیحات و قیمت تعیین نمایید. NFTباز همچنین میپرسد که NFT شما در کدام کالکشن قرار بگیرد. پس از تکمیل اطلاعات، گزینه «ایجاد/ثبت NFT» را انتخاب کنید. در این لحظه پلتفرم از شما کارمزد شبکه (Gas Fee) بسیار کوچکی را کسر میکند (که همان متیک است) و NFT شما را بر روی بلاکچین پالیگان مینت میکند. اکنون NFT شما آماده فروش است.
- لیست کردن NFT برای فروش: بلافاصله پس از ساختهشدن توکن، صفحه اختصاصی آن در بازار NFTباز قابل مشاهده است. اگر قصد فروش دارید، کافیست روی دکمه «لیست برای فروش» کلیک کنید و قیمت مدنظر را به تومان یا تتر مشخص نمایید. NFT شما به لیست فروشگاه افزوده میشود و کاربران میتوانند آن را ببینند. همچنین امکان پیشنهاد قیمت توسط خریداران وجود دارد؛ یعنی اگر کسی مایل باشد NFT شما را بخرد ولی قیمت پیشنهادی شما را بالا بداند، میتواند یک قیمت پایینتر پیشنهاد دهد و شما تصمیم بگیرید قبول کنید یا خیر. پس از توافق و انجام تراکنش، مبلغ حاصل از فروش به موجودی کیف پول شما افزوده شده و مالکیت NFT به خریدار منتقل میشود (همه چیز بر بستر بلاکچین ثبت میشود که شفافیت را تضمین میکند).
- تعامل با جامعه و ارتقای فروش: NFTباز تنها یک بازار خام نیست، بلکه جامعهای از هنرمندان و خریداران را گرد هم آورده است. برای افزایش شانس فروش آثار خود، پس از لیست کردن NFT، میتوانید آن را در شبکههای اجتماعی خود به اشتراک بگذارید. همچنین NFTباز گهگاه نمایشگاههای مجازی یا معرفیهای ویژهای برای آثار برگزیده ترتیب میدهد که اگر اثر شما کیفیت خوبی داشته باشد ممکن است در این رویدادها برجسته شود. توصیه میشود با سایر هنرمندان در پلتفرم ارتباط برقرار کنید، به آثارشان نظر دهید و در رویدادهای NFTباز (مثل دراپها یا چالشها) شرکت کنید تا بیشتر در دید جامعه باشید. این تعاملات به ویژه برای هنرمندان تازهوارد ارزشمند است و به شکلگیری یک شبکه هنری دیجیتال پویا در داخل کشور کمک میکند.
با طی کردن مراحل فوق، شما میتوانید به راحتی در NFTباز فعالیت کنید؛ چه به عنوان خریدار که به دنبال سرمایهگذاری یا جمعآوری آثار دیجیتال است و چه به عنوان فروشنده که میخواهد از خلاقیت خود کسب درآمد نماید. در ادامه به این میپردازیم که NFTباز در مقایسه با سایر پلتفرمها چه مزایا و تفاوتهایی دارد.
مقایسه NFTباز با مارکتپلیسهای داخلی و خارجی
پلتفرم NFTباز در خلاء فعالیت نمیکند؛ در کنار آن چند مارکتپلیس NFT ایرانی دیگر نیز شکل گرفتهاند و در سطح جهان هم بازارهای معتبری مانند OpenSea، Rarible، Foundation و غیره فعال هستند. در این بخش، NFTباز را در برابر برخی از این رقبا قرار میدهیم و تمایزهای آن را بررسی میکنیم. جدول زیر مقایسهای خلاصه میان NFTباز، یک نمونه رقیب داخلی و یک نمونه پلتفرم خارجی ارائه میدهد:
ویژگیها |
NFTباز (ایران) |
OpenSea (بینالمللی) |
RamziNFT (ایران) |
---|---|---|---|
سال تأسیس |
۱۴۰1 شمسی (۲۰۲2 میلادی) – اولین بازار NFT ایران |
۲۰۱۷ میلادی – از اولین مارکتهای NFT جهان |
۱۴۰2 شمسی (۲۰۲3 میلادی) – مارکتپلیس ایرانی دیگر |
زبان و واحد پول |
فارسی؛ معاملات با ریال ایران و رمزارز (متیک، تتر) |
انگلیسی؛ معاملات فقط با رمزارز (ETH, MATIC, SOL,…) |
فارسی/انگلیسی؛ معاملات با رمزارز (تتر، WETH و ...) |
نیاز به VPN |
خیر، سایت داخلی و بدون محدودیت دسترسی |
بله، کاربران ایرانی برای دسترسی مستقیم نیاز به VPN دارند |
خیر، سرویسدهی به کاربران ایرانی بدون تحریم |
روش ثبتنام |
شماره موبایل ایرانی + کیف پول داخلی ساده |
ایمیل/والت خارجی (مثلاً MetaMask) |
ایمیل یا شماره موبایل + اتصال کیف پول |
رابط کاربری |
کاملاً فارسی، طراحی ساده متناسب با کاربران مبتدی |
انگلیسی، پیچیدهتر برای تازهکاران |
فارسی/انگلیسی، طراحی نسبتاً ساده |
پشتیبانی پرداخت |
پرداخت مستقیم ریالی + درگاه رمزارزی داخلی |
فقط رمزارز؛ نیاز به دانش کار با کیف پول |
پرداخت ریالی (شاید) + رمزارز (تتر، اتریوم و ...) |
شبکه بلاکچین |
Polygon (کارمزد بسیار پایین) |
Ethereum, Polygon, Solana, … (کارمزد بسته به شبکه) |
Polygon (مشابه NFTباز) |
کارمزد فروش |
کارمزد پلتفرم ~۲.۵٪ از هر تراکنش (رقابتی) |
کارمزد استاندارد ~۲.۵٪ از هر فروش |
کارمزد ~۲.۵٪ (برای RamziNFT طبق اعلام) |
حمایت از هنر ایرانی |
بله؛ تمرکز ویژه روی آثار هنرمندان ایرانی و نمایش آنها |
خیر؛ غالب جامعه هنری بینالمللی است |
بله؛ ایجاد بازار جهانی با رویکرد ایرانی |
مزیت شاخص |
عدم نیاز به دانش کریپتو، حل مشکل تحریم و پرداخت |
جامعه کاربری گسترده جهانی، تنوع بسیار بالای NFTها |
عدم خطر تحریم برای ایرانیان، پشتیبانی مشتریان داخلی |
همانطور که مشاهده میکنید، NFTباز در مقایسه با پلتفرمهای خارجی، ورود بسیار سادهتری را برای کاربران ایرانی فراهم کرده و دغدغههایی نظیر زبان، پرداخت و تحریم را برطرف نموده است. در برابر رقیب داخلی مثل RamziNFT نیز NFTباز قدیمیتر و باسابقهتر بوده و به عنوان اولین بازار NFT ایران اعتبار بیشتری کسب کرده است. هر دوی این پلتفرمهای ایرانی از شبکه پالیگان برای کاهش هزینهها استفاده میکنند و کارمزد مشابهی دارند. با این حال NFTباز با جامعه کاربری بزرگتر و رویدادهای فعالی که برگزار میکند، دست بالا را در بازار ایران دارد. در نقطهی مقابل، OpenSea با اینکه بزرگترین بازار NFT جهان است، برای یک کاربر ایرانی عادی تجربهای پرچالش محسوب میشود (از زبان و نیاز به ارز دیجیتال گرفته تا مشکلات دسترسی). بنابراین میتوان گفت NFTباز به خوبی توانسته خلاء حضور یک پلتفرم بومی را پر کند و مزیتهایی ارائه دهد که آن را در صحنه رقابت متمایز میسازد.
مزایا و معایب استفاده از NFTباز
هر پلتفرمی در کنار مزایای خود، ممکن است کاستیها یا محدودیتهایی نیز داشته باشد. در این بخش به صورت صادقانه نقاط قوت و ضعف NFTباز را بررسی میکنیم تا کاربران با دید واقعبینانهتری تصمیم بگیرند.
مزایای NFTباز
- ورود آسان برای کاربران ایرانی: بزرگترین مزیت، همانطور که بارها اشاره شد، سهولت ورود است. شما بدون نیاز به دانش تخصصی بلاکچین و تنها با یک شماره همراه میتوانید فعالیت خود را آغاز کنید. این سادگی باعث شده افراد بیشتری جرأت کنند اولین NFT خود را بسازند یا بخرند.
- حل مشکل پرداخت و تحریم: NFTباز با پشتیبانی از ریال عملاً مشکل تبادل مالی را حل کرده است. دیگر نیازی نیست نگران تحریم صرافیها یا بستن حسابهای دلاری خود باشید؛ یک کارت بانکی کافیست. همچنین عدم نیاز به VPN به این معنی است که پلتفرم برای کاربران داخل کشور همیشه در دسترس است و خطر مسدود شدن ندارد.
- کاهش چشمگیر هزینههای کارمزد: استفاده از شبکه پالیگان و بهینهسازیهای فنی NFTباز موجب کاهش هزینههای ساخت و انتقال NFT شده است. هنرمندان میتوانند با خیال راحت تعداد بیشتری اثر را توکن کنند، چون هر بار مبالغ اندکی به عنوان کارمزد پرداخت میکنند نه رقمهای نجومی. این موضوع خصوصاً برای تازهکارها که نمیخواهند سرمایه زیادی ریسک کنند حائز اهمیت است.
- تمرکز بر جامعهی هنری داخلی: NFTباز فضایی ایجاد کرده که در آن هنرمندان ایرانی دیده میشوند و آثارشان در ویترین یک سایت پربازدید قرار میگیرد. این حمایت ضمنی از هنر دیجیتال ایران، مزیتی است که پلتفرمهای خارجی به هیچ وجه ارائه نمیکنند. بسیاری از هنرمندان جوان از طریق NFTباز توانستهاند بدون مهاجرت یا واسطههای خارجی، آثار خود را به فروش برسانند و کسب درآمد کنند.
- پشتیبانی و امنیت قابل اعتماد: بومی بودن NFTباز به این معنی است که شما با یک تیم پشتیبانی ایرانی سروکار دارید که در دسترس و پاسخگوست. هر زمان مشکلی رخ دهد یا ابهامی داشته باشید، میتوانید به زبان فارسی راهنمایی بگیرید. از نظر امنیتی نیز به دلیل ثبت همه چیز روی بلاکچین و رعایت قوانین داخلی، اعتماد بالایی در میان کاربران شکل گرفته است. تاکنون گزارشی از نقض امنیت جدی در NFTباز منتشر نشده و این نشاندهندهی توجه تیم فنی به حفظ حریم و دارایی کاربران است.
- رابط کاربری دلپذیر: مزیت دیگری که کاربران بارها به آن اشاره کردهاند، خوشساخت بودن رابط کاربری سایت و اپلیکیشن NFTباز است. طراحی گرافیکی مدرن، سرعت مناسب بارگذاری صفحات و چیدمان سادهی منوها تجربه کاربری را لذتبخش کرده است. این موضوع برای کاربران حرفهای که زمان زیادی را در پلتفرم میگذرانند اهمیت ویژه دارد؛ چرا که کار با سایت را خستهکننده نمیکند.
معایب و محدودیتهای NFTباز
- محدودیت در مخاطب جهانی: NFTباز اگرچه دریچهای به جهان برای هنرمندان ایرانی گشوده، اما خودِ پلتفرم هنوز در مقیاس بینالمللی شناختهشده نیست. آثار لیستشده در NFTباز عمدتاً در معرض دید خریداران داخلی قرار میگیرد و ممکن است یک کلکسیونر خارجی بزرگ هرگز از وجود این سایت باخبر نشود. این در حالی است که حضور در پلتفرمهایی چون OpenSea بلافاصله مخاطبان جهانی را پیش روی هنرمند قرار میدهد. بنابراین یکی از چالشهای NFTباز، توسعه برند خود در عرصه جهانی است تا کاربران غیرایرانی نیز برای خرید NFTهای ایرانی به آن سر بزنند.
- تنوع کمتر نسبت به بازارهای بزرگ: به عنوان یک پلتفرم نوپا و محلی، طبیعی است که تعداد کاربران و آیتمهای NFTباز از غولهای جهانی کمتر باشد. در OpenSea میلیونها NFT در دستهبندیهای گوناگون وجود دارد، اما در NFTباز این رقم به مراتب پایینتر است. هرچند NFTباز در ایران بزرگترین است، ولی در قیاس با بازارهای جهانی تنوع محدودتری دارد. این موضوع میتواند برای خریدارانی که به دنبال آیتمهای بسیار خاص یا پروژههای بینالمللی هستند، محدودیت محسوب شود.
- وابستگی به زیرساخت داخلی: NFTباز برای ارائه خدماتش وابسته به زیرساخت اینترنت و قوانین داخلی ایران است. در صورتی که محدودیتهای اینترنتی (مانند فیلترینگ یا کاهش سرعت) اعمال شود، دسترسی کاربران به سایت ممکن است مختل گردد. هرچند تیم NFTباز تلاش کرده با سرورهای قدرتمند داخلی این ریسک را کم کند، اما به هر حال پلتفرم تحت تأثیر شرایط کلی اینترنت کشور قرار دارد. همچنین هرگونه تغییر ناگهانی در مقررات دولتی درباره ارزهای دیجیتال یا NFT میتواند عملکرد NFTباز را تحت تاثیر بگذارد (مثلاً وضع قوانین مالیاتی جدید یا نیاز به مجوزهای خاص).
- عدم ناشناسی کامل کاربران: یکی از جنبههای مثبت دنیای رمزارز برای برخی کاربران، ناشناسماندن هویت است. در پلتفرمهای بینالمللی شما میتوانید تنها با یک کیف پول و بدون ارائه اطلاعات شخصی فعالیت کنید. اما در NFTباز به دلیل استفاده از شماره موبایل و همچنین تبعیت از قواعد KYC (احراز هویت)، کاربران تا حدی هویتشان مشخص میشود. هرچند این امر برای افزایش اعتماد و امنیت انجام شده، ممکن است عدهای که حریم خصوصی برایشان اولویت بالایی دارد را دلچرکین کند. البته NFTباز اطلاعات کاربران را محرمانه نگه میدارد، با این وجود تفاوت این رویکرد با پلتفرمهای غیرمتمرکز محسوس است.
- رقابت در حال ظهور داخلی: هرچند اکنون NFTباز پیشتاز بازار ایران است، اما رقبای داخلی دیگری نیز ظهور کردهاند (مانند RamziNFT و چند پلتفرم کوچکتر). این رقبا در حال جذب کاربران و بهبود خدمات خود هستند. اگر NFTباز نتواند نوآوری و کیفیت خدمات خود را حفظ کند، ممکن است در بلندمدت بخشی از سهم بازار خود را به آنان واگذار کند. برای مثال، اگر پلتفرم رقیبی کارمزدی کمتر یا ویژگی خاصی (مثلاً پشتیبانی از بلاکچینهای بیشتر) ارائه دهد، بخشی از کاربران حرفهای به آن سمت جذب خواهند شد. پس NFTباز در عین مزایا، باید به فکر حفظ برتری خود نیز باشد.
به طور خلاصه، مزایای NFTباز برای کاربران ایرانی بسیار چشمگیر بوده و موجب استقبال گسترده شده است. در عین حال، آگاهی از معایب آن به ما دید متوازنتری میدهد. خوشبختانه بسیاری از کاستیهای ذکر شده، قابل برطرف شدن یا بهبود هستند و تیم NFTباز میتواند با برنامهریزی مناسب، تجربهی کاربری را هر چه بیشتر ارتقا دهد.
تجربه کاربری و نظر جامعه هنری درباره NFTباز
بازخورد کاربران – چه خریداران عادی و چه هنرمندان – بهترین معیار برای سنجش موفقیت یک پلتفرم است. بررسیها نشان میدهد که جامعه هنری ایران استقبال گرمی از NFTباز داشته است. در شبکههای اجتماعی و محافل تخصصی، NFTباز اغلب به عنوان پلی برای ورود به دنیای NFT بدون دردسرهای مرسوم توصیف میشود. بسیاری از هنرمندان دیجیتال که قبلاً دانش فنی بلاکچین نداشتند، اکنون با کمک این پلتفرم آثارشان را به فروش رساندهاند و تجربیات خود را به اشتراک میگذارند.
از دید کاربران مبتدی، مهمترین نکتهی مثبتی که مطرح میشود «آسانی استفاده» است. برای نمونه، یک کاربر که اولین NFT خود را در NFTباز خریداری کرده، در وبلاگ زومیت تجربهاش را اینگونه بیان میکند: «رابط کاربری سایت به قدری ساده و جذاب بود که با وجود آنکه پیشزمینهای درباره NFTها و بلاکچین نداشتم، توانستم با چند کلیک مسیر خودم را پیدا کنم». چنین نظراتی بارها تکرار شده و نشان میدهد تیم طراحی NFTباز در سادهسازی فرایندهای پیچیده موفق بوده است. دریافت کد تأیید از طریق پیامک و ساخت خودکار کیف پول باعث شده حتی کسانی که اولین بار است با یک پلتفرم غیرمتمرکز کار میکنند دچار سردرگمی نشوند.
از سوی دیگر، هنرمندان و سازندگان محتوا از فرصت درآمدزایی جدیدی که NFTباز برایشان فراهم کرده ابراز رضایت میکنند. برای مثال، یک گرافیست جوان اشاره میکرد که آثار طراحیشدهی خود را قبلاً فقط در اینستاگرام به اشتراک میگذاشت، اما اکنون با تبدیل آنها به NFT در NFTباز، توانسته طی چند ماه درآمد قابل توجهی کسب کند. چنین داستانهایی انگیزهی سایر هنرمندان را نیز بالا برده است. جامعه هنری ایران که همواره به دنبال راههایی برای نمایش آثار در صحنههای بینالمللی بوده، اکنون NFTباز را سکویی میبیند که میتواند صدایشان را به گوش جهان برساند. هرچند هنوز راه زیادی برای جهانیشدن پیش روی آنان است، اما شروع امیدوارکننده بوده است.
البته نظرات انتقادی هم وجود دارد. برخی کاربران حرفهایتر که سابقه کار با پلتفرمهای خارجی داشتهاند، پیشنهادهایی برای بهبود NFTباز مطرح کردهاند؛ از جمله افزودن قابلیت چندزبانگی کامل سایت (برای جذب خریداران خارجی)، یا پشتیبانی از کیف پولهای سختافزاری برای امنیت بیشتر. عدهای نیز خواستار لیست شدن NFTهای خریداریشده در کیف پولهای شخصی بیرون از پلتفرم هستند تا مالکیت خود را مستقلتر احساس کنند. خوشبختانه بسیاری از این پیشنهادها توسط تیم NFTباز شنیده شده و در نقشهراه توسعه قرار گرفته است.
به طور کلی فضای گفتگو پیرامون NFTباز در انجمنهای آنلاین مثبت ارزیابی میشود. جامعهی هنری دیجیتال ایران که تا پیش از این کمتر فرصت عرض اندام در بازارهای جهانی را داشت، اکنون با اشتیاق مشغول تجربهی این دنیای نوین است. وجود نمونههای موفق – مانند فروش سریع یک مجموعه NFT از هنر مفهومی ایرانی در NFTباز یا برگزاری یک حراجی خیریه آثار دیجیتال – موجب شده اعتماد و علاقه به این حوزه بیش از پیش شود. حتی نگاه رسانههای هنری سنتی نیز کمکم در حال تغییر است؛ به طوری که برخی گالریهای فیزیکی تهران با همکاری NFTباز نمایشگاههای ترکیبی (فیزیکی/دیجیتال) برگزار کردهاند تا پلی بین هنر کلاسیک و NFT ایجاد کنند.
در مجموع، کاربران NFTباز آن را پلتفرمی نوآور، ساده و مفید توصیف میکنند که تحولی در بازار هنر دیجیتال ایران ایجاد کرده است. هر ابتکار جدیدی در آغاز راه نیاز به تکامل دارد، اما تعامل خوب تیم NFTباز با جامعه کاربری نویدبخش پیشرفت مداوم این پلتفرم است.
تحلیل بازار NFT در ایران؛ چالشها و فرصتها
برای درک بهتر اهمیت NFTباز، باید نگاهی وسیعتر به بازار NFT در ایران داشته باشیم. همانگونه که در سطح جهانی، NFTها طی چند سال اخیر به موضوعی داغ تبدیل شدند، در ایران نیز این حوزه شروع به رشد کرده است. هرچند سهم ایران از بازار جهانی هنوز اندک است، اما روندها نشان میدهد پتانسیل بالقوهای در حال شکلگیری است. در ادامه مهمترین فرصتها و چالشهای بازار NFT ایران را بررسی میکنیم:
فرصتهای رشد NFT در ایران
- حمایت از هنرمندان و کسبوکارهای کوچک: NFT این امکان را به هنرمندان میدهد که بدون واسطه آثار خود را به فروش برسانند و از حقوق مالکیت دیجیتال بهرهمند شوند. برای یک هنرمند ایرانی که شاید دسترسی به گالریها یا حراجیهای بینالمللی نداشته باشد، NFT دریچهای است که میتواند مشتریانی از سراسر جهان پیدا کند. نمونههای اولیهای از این موفقیت دیده شده است؛ به عنوان مثال فروش آثار یک عکاس ایرانی به صورت NFT به خریداران اروپایی، یا عرضه موسیقی سنتی ایرانی در قالب NFT برای طرفداران خارج از کشور. اینها نشان میدهد NFT میتواند هنر و فرهنگ ایران را بدون محدودیت جغرافیایی صادر کند.
- کاهش وابستگی به سیستم مالی سنتی: تجارت NFT بر بستر بلاکچین صورت میگیرد و تسویه حسابها از طریق ارزهای دیجیتال انجام میشود. این ویژگی یک مزیت مهم در ایران است، چرا که بسیاری از کسبوکارهای دیجیتال با مشکلات نقل و انتقال پول مواجهاند. با NFT، یک بازیساز ایرانی میتواند آیتمهای بازی یا کاراکترهای طراحیشدهی خود را به صورت NFT بفروشد و درآمد دلاری/رمزارزی کسب کند، بدون نیاز به داشتن حساب بانکی بینالمللی. به عبارت دیگر، NFT و رمزارزها راه دورزدن محدودیتهای بانکی را فراهم کردهاند و کارآفرینان حوزه دیجیتال در ایران را به بازار جهانی وصل میکنند.
- جمعیت جوان و دیجیتالمحور: بخش بزرگی از جمعیت ایران را نسل جوان و آشنا به فناوری تشکیل میدهد. این نسل بهسرعت مفاهیم جدید را میپذیرد و با ترندهای آنلاین همراه میشود. همانطور که تب ارزهای دیجیتال در سالهای گذشته در ایران فراگیر شد، تب NFT نیز در حال گسترش است. کاربران ایرانی به خصوص در شبکههای اجتماعی درباره خرید و فروش NFT گفتگو میکنند و آثار هنرمندان محبوبشان را دنبال میکنند. این اشتیاق و کنجکاوی جمعی، فضای مناسبی را برای رشد پلتفرمهایی چون NFTباز فراهم ساخته است.
- حضور متخصصان بلاکچین: ایران از نظر نیروی انسانی متخصص در حوزه بلاکچین غنی است. توسعهدهندگان و هنرمندان دیجیتال ایرانی در پروژههای بینالمللی NFT مشارکت داشتهاند و تجربه کسب کردهاند. اکنون این تجربه در حال بازگشت به داخل کشور است. شاهد هستیم که چندین استارتاپ بلاکچینی داخلی شکل گرفته که یکی از حوزههای تمرکز آنها NFT و متاورس است. این شرکتها با سرمایهگذاری بر روی فناوری و آموزش، میتوانند اکوسیستم NFT ایران را به استانداردهای جهانی نزدیکتر کنند.
چالشهای پیش روی بازار NFT ایران
- نبود قوانین و چارچوبهای شفاف: در حال حاضر وضعیت قانونی NFTها در ایران کاملاً شفاف نیست. نه قانون مشخصی آنها را ممنوع کرده و نه سازوکار روشنی برای حمایت قانونی از معاملات NFT تدوین شده است. این ابهام باعث تردید برخی فعالان شده است؛ به طوری که عدهای نگراناند مبادا در آینده معامله NFT غیرقانونی اعلام شود یا مشمول مالیاتهای سنگین گردد. هرچند پلتفرمهایی مانند NFTباز تلاش کردهاند با رعایت قوانین موجود (مثلاً قوانین تجارت الکترونیک و حقوق مالکیت معنوی) در چارچوب درست حرکت کنند، اما خلاء قانونی همچنان احساس میشود. تصویب مقررات حمایتی و شفاف میتواند اعتماد بسیار بیشتری به این بازار تزریق کند.
- عدم آگاهی و آموزش عمومی: فناوری NFT هنوز برای بخش عمدهای از مردم ناآشناست. بسیاری از هنرمندان سنتی یا حتی دیجیتال، از سازوکار NFT بیاطلاعاند یا تصورات نادرستی درباره آن دارند. برای نمونه، برخی نگراناند که با انتشار اثرشان به صورت NFT، حقوقشان تضییع شود یا کپیرایت اثر از دست برود؛ در حالی که واقعیت برعکس است و NFT میتواند سند مالکیت دیجیتال باشد. همچنین برخی کسبوکارها از کاربردهای NFT (مثلاً در وفادارسازی مشتریان) مطلع نیستند. این شکاف دانشی باعث شده سرعت پذیرش NFT در ایران کندتر از پتانسیل واقعی باشد. حرکتهایی برای آگاهسازی انجام شده – از جمله فعالیتهای آموزشی NFTباز و برخی پادکستها و وبینارهای تخصصی – اما مسیر طولانی در پیش است تا NFT به یک اصطلاح رایج و پذیرفتهشده تبدیل شود.
- چالشهای زیرساختی فناوری: هرچند اینترنت و فناوری بلاکچین در ایران موجود است، اما محدودیتهایی نیز وجود دارد. سرعت اینترنت و دسترسی پایدار از ملزومات تجربه خوب در بازارهای NFT است. کاربر باید بتواند بدون اختلال به سایتها متصل شود، تصاویر و فایلهای NFT را ببیند و تراکنشهای بلاکچینی را انجام دهد. اختلالات اینترنت یا فیلترینگ برخی سرویسهای مرتبط (مثلاً سرویسهای ابری یا کیفپولهای معروف) میتواند به بازار NFT لطمه بزند. علاوه بر این، تبدیل راحت ریال به رمزارز هنوز برای همه کاربران ساده نیست. صرافیهای ارز دیجیتال داخلی خدماتی ارائه میدهند ولی مشکلاتی نظیر سقف پایین خرید یا کارمزدهای تبدیل ممکن است مانع ورود برخی علاقهمندان شود. توسعهی زیرساختهایی مانند درگاههای پرداخت رمزارزی بومی (که NFTباز نمونهای از آن را ارائه داده است) میتواند این چالش را کاهش دهد.
- نگاه سنتی و مقاومت اولیه: همیشه در برابر فناوریهای نو مقاومتهایی از سوی ساختارهای سنتی وجود دارد. در مورد NFT نیز شاید برخی نهادهای هنری یا اقتصادی کلاسیک، آن را تهدیدی برای روشهای معمول بدانند. به عنوان مثال، گالریداران سنتی ممکن است نگران کاهش نقش خود در معاملات آثار هنری شوند یا بانکها به روند خروج سرمایه به سمت رمزارزها حساس باشند. این مقاومتها اگرچه مانع کامل ایجاد نکردهاند، اما در قالب موضعگیریهای منفی یا عدم همکاری خود را نشان میدهند. برای عبور از این چالش، نیاز به گفتگو و تبیین درست مزایای NFT برای همه ذینفعان است. اتفاقاً NFT میتواند برای هر دوی هنرمندان و گالریداران فرصتی تازه باشد اگر به درستی به کار گرفته شود.
چشمانداز و راهکارها
با وجود چالشهای فوق، مسیر آینده NFT در ایران امیدوارکننده به نظر میرسد. راهکارهایی برای بهبود شرایط پیشنهاد شده است؛ از جمله ایجاد پلتفرمهای بومی (که NFTباز نمونه بارز آن است) و تداوم آموزش و فرهنگسازی عمومی. ایجاد مارکتپلیسهای داخلی مانند NFTباز باعث شده تحریمها تا حدی بیاثر شوند و کاربران بیشتری به این حوزه دسترسی پیدا کنند. همچنین اگر دولت و نهادهای مربوطه رویکرد مثبتی اتخاذ کنند و با تدوین چارچوبهای نظارتی ملایم، به رسمیت شناختن NFTها را اعلام نمایند، موج بزرگتری از کسبوکارها وارد این حوزه خواهند شد.
در مجموع، بازار NFT ایران در ابتدای راه است اما ظرفیت آن بسیار بالاست. هنرمندان، بازیسازان، موسیقیدانان و حتی صنایع سنتیتر (مثل املاک با ایده توکنهای مالکیت) میتوانند از این فناوری بهرهمند شوند. پلتفرمی مانند NFTباز نشان داد که با بومیسازی درست، میتوان بخش زیادی از موانع را کنار زد و نوآوری جهانی را به داخل کشور آورد. اگر موانع قانونی و آموزشی با گذر زمان مرتفع شوند، احتمالاً طی سالهای آینده NFT به یکی از بخشهای مهم اقتصاد دیجیتال ایران بدل خواهد شد. آن روز نه چندان دور، هنرمندان و برندهای ایرانی میتوانند خلاقیت خود را از طریق NFT به دنیا عرضه کنند و از فرصتهای بینظیر آن بهرهمند شوند.
آینده NFTباز؛ مسیر پیش رو در سالهای آینده
حال که با گذشته و حال NFTباز آشنا شدیم، این پرسش پیش میآید که آیندهی این پلتفرم چگونه خواهد بود؟ آیا NFTباز میتواند به رشد خود ادامه دهد و حتی در مقیاس منطقهای یا جهانی مطرح شود؟ با توجه به روندهای فعلی و برنامههایی که از تیم NFTباز اعلام شده، میتوان چشماندازهای زیر را برای سالهای پیش رو متصور شد:
- توسعه قابلیتهای فنی و تنوع بلاکچینها: NFTباز در حال حاضر بر بستر شبکه پالیگان فعالیت میکند. یکی از برنامههای آتی میتواند افزودن پشتیبانی از شبکههای بلاکچینی بیشتر باشد؛ مانند اتریوم، بایننساسمارتچین یا تزوس. این کار باعث میشود هنرمندان بتوانند بنا به نیاز خود شبکه مناسب را انتخاب کنند و همچنین امکان ورود کلکسیونرهای جدیدی را فراهم خواهد کرد. تیم NFTباز اشاره کرده که در حال بررسی افزودن ارزهای دیجیتال بیشتر برای معاملات است که احتمالاً به معنای پذیرش زنجیرهها و توکنهای رایجتر در دنیا نیز هست.
- همکاری با هنرمندان و برندهای بینالمللی: یکی دیگر از مسیرهای رشد، ایجاد رویدادها یا کالکشنهای مشترک با هنرمندان خارجی است. اگر NFTباز موفق شود چند هنرمند شناختهشده جهانی را متقاعد کند که آثار یا کلکسیون اختصاصی خود را از طریق این پلتفرم عرضه کنند، اعتبار و visibility جهانی کسب خواهد کرد. همچنین برندهای خارجی که به بازار ایران علاقهمندند میتوانند از NFTباز به عنوان درگاه ورود استفاده کنند؛ برای مثال یک شرکت بازیسازی خارجی میتواند NFTهای آیتمهای بازیش را در NFTباز هم لیست کند تا کاربران ایرانی راحتتر خرید کنند. این نوع مشارکتها، NFTباز را به پلی واقعی بین ایران و جهان تبدیل میکند
- گسترش خدمات جانبی (متاورس، نمایشگاهها و ...): NFTها غالباً با مفاهیم دیگری مانند متاورس و واقعیت مجازی پیوند دارند. NFTباز میتواند در آینده بستری برای نمایش سهبعدی آثار در متاورس ایجاد کند یا رویدادهای VR برگزار نماید که در آن کاربران به صورت مجازی در یک گالری آنلاین قدم بزنند و NFTها را تماشا کنند. همچنین برنامههایی برای برگزاری نمایشگاههای فیزیکی زیر نظر NFTباز مطرح شده است؛ به طوری که آثار دیجیتالی برگزیده به صورت چاپشده یا نمایش صفحهای در گالریهای واقعی به نمایش درآید. این حرکت میتواند پیوند بین دنیای هنر سنتی و دیجیتال را تقویت کند و افراد بیشتری را با مفهوم NFT آشنا سازد.
- تقویت زیرساخت و بهبود تجربه کاربری: با افزایش تعداد کاربران، NFTباز قطعاً نیازمند ارتقای مداوم زیرساخت فنی خود خواهد بود. مقیاسپذیری سرورها، بهبود سرعت پردازش تراکنشها و افزایش امنیت از جمله اولویتهای همیشگی خواهند بود. خوشبختانه بهرهگیری از فناوری بلاکچین باعث شده پلتفرم ذاتاً مقیاسپذیر باشد، اما در لایهی وب و اپلیکیشن نیز حتماً سرمایهگذاری بیشتری صورت خواهد گرفت. از سوی دیگر، دریافت بازخورد از کاربران به NFTباز کمک میکند ویژگیهای جدید را بر اساس نیاز واقعی اضافه کند. مثلا شاید کاربران حرفهای خواهان ابزارهای تحلیل قیمت NFT یا امکانات حراجی پیشرفته باشند که میتوان در نسخههای آینده پلتفرم گنجاند. انعطافپذیری در پاسخ به نیاز کاربران، عامل مهمی در زنده و پیشرو ماندن NFTباز خواهد بود.
- امکان تبدیل شدن به بازیگر جهانی؟ در نهایت سوال اصلی این است که آیا NFTباز میتواند در مقیاس جهانی به رقابت بپردازد؟ واقعیت آن است که بازارهای بزرگ جهانی قبلاً تثبیت شدهاند و رقابت با آنها کار آسانی نیست. با این حال، NFTباز میتواند یک استراتژی نیچ (گوشه بازار) را دنبال کند؛ یعنی تمرکز بر بخشهایی که غولهای جهانی کمتر به آن توجه دارند. بازار هنر دیجیتال خاورمیانه و کشورهای فارسیزبان یکی از این بخشهاست. NFTباز با بهرهگیری از دانش بومی و شناخت فرهنگی منطقه، شانس دارد به مرجع اصلی NFT در خاورمیانه بدل شود. اگر این هدف محقق شود، به طور غیرمستقیم NFTباز یک بازیگر جهانی نیز خواهد بود؛ چرا که خریداران و فروشندگان بینالمللی برای دسترسی به محتوای منطقهای به آن مراجعه خواهند کرد. به بیان دیگر، شاید NFTباز رقیب مستقیم OpenSea نشود، اما میتواند جایگاهی منحصربهفرد برای خودش بسازد که در نقشه جهانی بازارهای NFT قابل احترام و اثرگذار باشد.
در یک جمعبندی از آیندهپژوهی، میتوان گفت NFTباز مسیر روشنی پیش رو دارد. با تکیه بر جامعه فعال کنونی و برنامههای توسعهای که در سر دارد، دور از انتظار نیست که طی ۲-۳ سال آتی نام NFTباز را فراتر از ایران نیز بشنویم. البته حفظ چابکی، نوآوری و گوشسپردن به بازخورد کاربران شرط اصلی این موفقیت خواهد بود. اگر NFTباز همین روند را ادامه دهد، میتواند همزمان به رشد بازار داخلی کمک کند و صدای هنر دیجیتال ایران را به گوش جهان برساند.
نتیجهگیری
NFTباز را میتوان یکی از نمونههای موفق بومیسازی فناوریهای نوین در ایران دانست. این پلتفرم از زمان پیدایش تا کنون نشان داده که با شناخت درست از موانع و نیازهای کاربران، میتوان یک سرویس جهانی (مانند بازار NFT) را به شکل محلی ارائه کرد و کاربران فراوانی را جذب نمود. NFTباز با ویژگیهای منحصربهفرد خود – از جمله پشتیبانی از ریال، رابط کاربری فارسی، کیف پول داخلی و کارمزدهای اندک – به هزاران ایرانی امکان داده است تا به راحتی وارد دنیای NFT شوند. این پلتفرم نه فقط یک محل خرید و فروش، بلکه عامل فرهنگسازی و ارتقای هنر دیجیتال در کشور بوده و به هنرمندان کمک کرده بدون دغدغه آثارشان را به درآمد و شهرت تبدیل کنند.
در این مقاله دیدیم که NFTباز چگونه شکل گرفت و چه خدماتی ارائه میدهد. مزایا و معایب آن را برشمردیم و دریافتیم که نقاط قوتش برای کاربران ایرانی چشمگیر بوده و نقاط ضعفش نیز قابل بهبود هستند. همچنین با نگاهی به بازار NFT ایران فهمیدیم که شرایط کلی کشور نیز به نفع رشد چنین پلتفرمهایی است، هرچند چالشهایی مانند مسائل قانونی و آموزشی باید برطرف شوند. NFTباز در جایگاه پیشگام این حوزه، نقش مهمی در تسهیل ورود ایران به اقتصاد نوین دیجیتال ایفا کرده و فرصتهای تازهای برای هنرمندان و استارتاپها خلق نموده است.
در نهایت، آینده NFTباز را پرامید ارزیابی کردیم. اگر این پلتفرم بتواند مطابق برنامههایش پیش رود، احتمال تبدیلشدن به بازیگری مطرح در منطقه را دارد و شاید روزی برسد که در بازار جهانی NFT نیز سهمی قابل توجه کسب کند. مهمتر از همه، NFTباز ثابت کرد که خلاقیت و پشتکار جوانان ایرانی میتواند محدودیتهای فناوری و تحریم را کنار بزند و راهحلهای بومی برای مشکلات پیچیده بیابد. اکنون زمان آن رسیده است که با بهرهگیری از این دستاورد، هنر و نوآوری ایرانی بیش از پیش در عرصه جهانی بدرخشد. NFTباز گامی جسورانه در این مسیر بود و ادامه موفقیت آن، موفقیت کل جامعه هنری و فناوری ایران خواهد بود.